Skírnir - 01.09.2007, Page 150
28 Spen gler, Der Unter gang des Abend land es, sí› ara bindi, bls. 1193.
29 Hva› Sov ét líkan i› var› ar eiga vanga velt ur Spen glers um fram tí› fless heima í
ö›ru sam hengi (sem rætt ver› ur sí› ar í grein inni); og hreyf ing komm ún ista,
sem var ó›um a› taka á sig mynd, er af skrif u› í ne› an máls grein sem fljónn fjár -
hags legs au› magns.
skírnir418 jóhann páll árnason
unni „vilj inn til a› koma á öfl ugri póli tískri og efna hags legri skip -
an mála sem sé haf in yfir stétta hags muni“28 — til a› l‡sa flví
stjórn ar fari sem í vænd um var. fiessi „sós í al ismi“ átti ekk ert sam -
an vi› vinstri stefnu í stjórn mál um a› sælda: hann var andsnú inn
bylt ing ar mi› a›ri al fljó›a hyggju jafnt sem um bóta stjórn mál um.
Hann var ná skyld ur hug mynd um sem flá voru uppi í fi‡ska landi
um „íhalds sama bylt ingu“.29
A› mati Hall dórs var flessi túlk un aug ljós lega ekki tæk í öll um
at ri› um. Vax andi sam ú› hans me› bylt ing arsós í al isma al mennt og
sov éskri birt ing ar mynd hans sér stak lega kall a›i á hug tak ara mma
af ö›r um toga. fió má halda flví fram a› kynn in vi› Spen gler hafi
or› i› til fless a› Hall dór skil greindi af stö›u sína sk‡r ar en á›ur,
og óneit an lega eru mark ver› ir snertiflet ir á milli fless hvern ig
fless ir tveir höf und ar litu á kap ít al ismann. Ef til vill má sk‡ra fla›
sem hér er í húfi me› flví a› líta sem snöggvast á skáld sögu sem
kom út flrem ur árum á und an Al fl‡›u bók inni. Steinn Elli›i, a› al -
per són an í Vef ar an um mikla frá Kasmír, l‡s ir vi› horf um sín um til
Evr ópu eft ir fyrri heims styrj öld í bréfi til svart munks nokk urs.
Me› al ann ars teng ir hann strí› i› — flær miklu hörm ung ar sem
vest ræn si› menn ing kall a›i yfir sig — ein dreg i› vi› flá hags muni
og rá›a brugg sem st‡ra kap ít al ísku hag kerfi. fiessi ákæra á margt
a› sækja til hinn ar áhrifa miklu grein ing ar Leníns á heims valda -
stefn unni en mun færra til grein ing ar Marx á kap ít al ism an um, sem
fló er mikl um mun fág a›ri. Vi› get um geng i› a› flví vísu a› hug -
mynd ir Steins El li›a um efn i› fari í a› al at ri› um sam an vi› hug -
mynd ir Hall dórs sjálfs í upp hafi og vi› mi› bik 3. ára tug ar ins: hin
kafl ólsku vi› horf hans blönd u› ust ætí› sam an vi› dá gó› an
skammt af fé lags legri og póli tískri rót tækni. Í Al fl‡›u bók inni, sem
kom út eft ir a› kafl ólska skei› i› var a› baki, er eng in fræ›i leg um -
ræ›a um kap ít al isma, en ‡ms ar at huga semd ir og hálf kve›n ar vís -
ur í ólíku sam hengi s‡na a› enn sem fyrr er geng i› út frá flví a›