Skírnir - 01.09.2007, Page 172

rétta ni› ur sta› an af öll um fless um senni legu kenn ing um er sú a›
vi› fangs efn i› sé óleys an legt. Öll flau fjöl mörgu lík indi sem má
finna til a› ólík ir menn og ólík ar fjöl skyld ur hafi ö›l ast yf ir rá›
yfir go› or› inu hljóta a› vera sprott in af til vilj un, nema kannski
eitt, og fla› get um vi› ekki greint frá hin um.
A› sveifla sér á milli or saka ke›ja
Nú mun kom inn tími til a› snúa sér a› flví a› kanna hva› vi› eig -
um vi› ná kvæm lega me› or› inu til vilj un. Breski sagn fræ› ing ur -
inn Ed ward Carr fjall a›i um vanda mál i› til vilj an ir í sögu leg um
veru leika, sem ég er ekki a› fjalla um hér, en skil grein ing hans á
fyr ir bær inu til vilj un er jafn not hæf okk ur fyr ir flví:24 „fiess ar
svoköll u›u til vilj an ir í sög unni fel ast í flví a› rö› or sak ar og af -
lei› ing ar trufl ar — og svo a› segja rekst á — flær or sak ara› ir sem
sagn fræ› ing ur inn er eink um a› fást vi› a› rann saka.“ Í fram haldi
af flessu hef ur Carr eft ir kollega sín um, John B. Bury, flá ágætu
sam lík ingu a› til vilj un sé „árekst ur tveggja inn byr› is óhá›ra or -
saka ke›ja.“ Carr not ar enska or› i› accident, en eig in lega hef›i
far i› bet ur á a› nota hér or› i› coincidence flví fla› sem ger ist er
einmitt a› ein hverju tvennu slær sam an, tvö at vik (incidences)
ver›a ein hvern veg inn sam fer›a (coex ist). A› vi› höld um fljó› há -
tí› 17. júní á sér or sak ir. A› 17. júní var› messu dag ur heilags Bót -
ólfs á sér líka or sak ir. En a› fless ar tvær or saka ke›j ur skuli bá› ar
liggja um 17. júní á sér enga or sök. fia› er til vilj un.
Dulsál fræ› ing ar hafa fyr ir löngu tek i› flenn an sam slátt or saka -
ke›ja í fljón ustu sína, gef i› hon um nafn i› synchron icity á ensku og
not a› hann sem rök fyr ir dul rænu sam bandi á milli fólks. Kona
nokk ur, Ann a› nafni, var› ást fang in af frá skild um karl manni,
Dan, og átti me› hon um ákaft ásta líf um tíma. Sí› an sneri hann til
baka til konu sinn ar og skildi Ann eft ir í sár um. Nokkrum mán -
u› um sí› ar taldi vin kona Ann hana á a› skreppa til bæj ar ins flar
sem Dan bjó. Hún var í miklu upp námi all an dag inn og fann ná -
vist Dans alls sta› ar en sneri heim án fless a› hitta hann. Um lei›
gunnar karlsson440 skírnir
24 Carr 1964:99.