Skírnir - 01.09.2007, Page 252

Í fless ari fram setn ingu ligg ur einmitt gildi sögu Au› ar, en me› flví a›
setja lyk il spurn ing arn ar æv in lega í for grunn inn flá skap ar hún ákve›na
spennu inn an verks ins, milli hins aug ljósa og yf ir l‡sta — dæmisög unn ar
— og tök um henn ar á flví formi sem hún er a› vinna me›.
Önn ur at ri›i sem snúa a› femínískri grein ingu er sú flunga vikt sem
kon urn ar og heim il i› fá inn an sög unn ar. fió a› sagan eigi a› vera dæmi -
saga um inn flytj end ur er ein fald lega ekki hægt a› líta fram hjá flví a› í
Trygg› ar panti er bú inn til kvenna heim ur, fla› eru kon urn ar sem eru í
for grunni, allt frá ömmu Gísellu til henn ar sjálfr ar og kvenn anna fjög urra.
A› auki er hús hjálp snyrti vöru heildsal ans sem b‡r í hús inu áber andi ör -
laga vald ur. Karl ar eru all ir í auka hlut verk um, mis mik il væg um, og al -
mennt fyr ir fer›a litl ir inn an text ans. Vin ur inn Andr és leik ur fló í lok in hi›
dæmi ger›a hlut verk karl hetj unn ar sem bjarg ar Gísellu út úr fleim ógöng -
um sem hún er búin a› koma sér í á heim il inu, en líkt og me› e›l is hyggju -
um ræ› una og barn i› flá er flessi klisja um bjarg ar vana döm una og bjarg -
vætt henn ar svo aug ljós og flöt a› fla› ver› ur a› taka henni me› fyr ir vara.
fia› a› setja inn flytj enda um ræ› una í fletta kven lega sam hengi er í
sjálfu sér sterkt og ég gat ekki ann a› en a› hugs a› til flekktra skáld verka
eins og Út lend ings (1942) Al berts Cam us og Leigj anda (1969) Svövu Jak -
obs dótt ur sem bæ›i snú ast um karl menn og inn flyt end ur. fia› sí› ara er
bæ›i nær tækara og fjar læg ara, flví flar er fjall a› um ‚inn flytj end ur‘ á öf -
ug um for send um, flví saga Svövu hef ur löng um ver i› hyllt sem tákn saga
um áhrif banda ríska hers ins á Ís landi, me› til heyr andi gagn r‡ni á flau
áhrif. fió inn flutn ing ur banda rískra her manna hafi ver i› me› nokk u›
ö›r um hætti en fla› sem vi› köll um inn flytj end ur í dag, flá er margt skylt
í um ræ› un um sem sner ust um menn ing ar leg gildi, regl ur heima manna og
bló› blönd un. Og svo au› vit a› kon ur, ekki má gleyma flví, ekki frek ar en
flví a› Leigj andi Svövu setti sína inn flytj endapæl ingu einmitt líka fram
sem tákn mynd um inn rás á heim il i› flarsem kon an horf ir uppá fla›
hvern ig leigj and inn inn lim ar eig in mann inn.
Frá femínísku sjón ar horni mætti líka gagn r‡na fla› hvern ig nei kvæ›
ímynd hins lífsstíls sjúka vest ur landa búa birt ist i›u lega í kven legu gervi,
en nú tím inn me› öll um sín um hé góm leika og s‡nd ar mennsku hef ur
löng um ver i› tákn ger › ur sem kona. fietta minn ir á a›ra sögu sem fjall ar
um sjálf hverfu of dekra›ra vest ur landa búa, Frá Gósen land inu (2004) eft ir
danska rit höf und inn Kirst en Hamm an. fiar seg ir einmitt frá Mettu sem er
á svip u› um aldri og Gísella og hef ur fla› álíka gott og er ófær um a›
takast á vi› átaka mál, hvort sem er í sínu nán asta um hverfi e›a langt utan
fless. Gósen land i› er saga um til finn inga deyf› og do›a sem af lei› ingu
gó› ær is og fla› er kon an sem er full trúi flessa. Gósen land i› vant ar hins -
veg ar fla› sem Trygg› ar pant ur hef ur, en fla› er a› setja vanga velt ur um
hva› Metta hef ur fla› gott, og hva› hana skort ir hæfi leik ann til a› finna
til sam ú› ar e›a sam hyg› ar me› vanda heims ins, í sk‡rt sam hengi.
úlfhildur dagsdóttir520 skírnir