Tímarit Máls og menningar - 01.06.2009, Blaðsíða 124
D ó m a r u m b æ k u r
124 TMM 2009 · 2
andi í kirkju hans á jörðu niðri. Jesús var hæstráðandi. Hann var númer eitt en Páll
númer tvö. Halelúja! Og hann skrifaði meira að segja stóran hluta af þessari bók!
(71–72)
Líkt og Páll, sem ofsótti söfnuð Guðs og reyndi að uppræta hann, hefur Tom-
islav Bokšic, öðru nafni Toxic, lifað syndugu lífi. Hann hefur líka starfað „sem
böðull“, „sem óbreyttur blóðverkamaður“ (183), meira að segja „myrt sjálfan
sendiboða guðs“ (159). Og hliðstætt því að Páll postuli heyrir „rödd Drottins“
verður Toxic fyrir opinberun þegar hann sér vofuna af myrtri ástkonu sinni í
bíl á götu í Reykjavík. Þar verða hvörf í sögunni, hinn harðsnúni atvinnumorð-
ingi brestur í grát og reynir að komast í kirkju en hún reynist lokuð (142–144).
Í kjölfarið rekur hann morðferil sinn á „Syndabraut“ á leið sinni eftir Sunda-
braut:
Allt í einu birtist hálfblátt höfuð Munitu fyrir framan mig, fljótandi í lausu lofti, líkt
og risavaxin kafloðin könguló. Ég geng áfram, talandi við sjálfan mig og hana. Ég
er fastur í Ísskápalandi og hef engan til að tala við nema sjálfan mig, syndir mínar
og sár. (146)
Sögumaður reynir sjálfsmorð sem mistekst en sér þá stóran bláan krossinn á
kirkju sértrúarsafnaðar Tortures predikara sem verður varðan á leið hans heim
til Goodmoondoors og eiginkonu hans, Sickreader. Eftir það hefst eins konar
endurhæfing hans í „söfnuði“ Tortures. Það er þó ekki að sjá að ofbeldisfull
„meðferð“ Tortures og hjálpræði trúarinnar verði sögumanni til bjargar, enda
efast hann um hvort tveggja, en engu að síður fer svo að hann horfist í augu við
glæpi sína og nær aftur tengslum við sinn mennska kjarna.
Á sama hátt og Sál varð Páll breytir sögumaður um nafn, hann fær íslenska
nafnið Tómas Leifur Ólafsson. Tómas er hinn vantrúaði lærisveinn, trúir ekki
nema því sem hann þreifar á. Í Jóhannesarguðspjalli 20.24-29 er greint frá því
að þegar Jesús birtist lærisveinunum eftir krossfestinguna hafi Tómas ekki
verið með þeim. Hann trúir ekki hinum lærisveinunum þegar þeir segjast hafa
séð Drottin: „Sjái ég ekki naglaförin í höndum hans og geti sett fingur minn í
naglaförin og lagt hönd mína í síðu hans, mun ég alls ekki trúa.“ Í heildarsam-
hengi skáldsögu Hallgríms, þar sem kraftbirting holdsins kemur í stað guð-
legrar opinberunar í sögu Páls postula, er það þessi jarðneski skilningur sem
blífur. Sögumaður hættir að vera Toxic, hinn eitraði, sem „ofsótti“ holdið, og
verður Tómas sem öðlast sannleikann við snertingu.
Hitt nafnið, Leifur, er skylt nafnorðinu leif í merkingunni arfur eða eitthvað
sem skilið er eftir og sögninni leifa, að skilja eftir. Nafnið tengist einnig sögn-
inni að lifa og nafnorðinu líf, ef marka má ritið Nöfn Íslendinga. Meðan á með-
ferðinni hjá Torture stendur og sögumaður ber líf sitt saman við feril Páls
postula verður honum hugsað til þess að Páll endaði sem „kirkjufaðir“ og velt-
ir fyrir sér hvort hann muni sjálfur skilja eitthvað eftir: „Kannski maður eigi
eftir að feðra eitthvað. Vonandi samt eitthvað annað en kirkju.“ (183) Í sögulok
bendir allt til þess að sú ósk rætist.
TMM_2_2009.indd 124 5/26/09 10:53:29 AM