Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1937, Qupperneq 166
164
læknarnir að starfa sem mest í samvinnu við aðalberklavarnarstöðvar
þær, er næstar þeim liggja, og semja skýrslu árlega yfir starf sitt og
senda til heilbrigðisstjórnarinnar. Berklayfirlæknir heimsæki stöðv-
arnar árlega og leiðbeini þeim eftir föngum.
Það er ijóst, að til þess að héraðslæknar verði færir um að vinna
þetta verk, þurfa þeir að hafa nokkra þekkingu á röntgenfræðum.
En það er hverjum lækni nauðsynlegt nú á timum.
Á Landsspítalanum hefir nvlega verið sett á stofn eins konar
kandídatsstaða við röntgendeildina til 6 mánaða. Auk þess er gisti-
vistin. Geta þá 4—5 læknar árlega fengið 3—6 mán. æfingu við rönt-
genrannsóknir á Landsspítalanum. En auk þess stendur þeim til
boða að fylgjast með öllu þvi starfi, er fram fer á berklavarnarstöð
Líknar þann tíma, er þeir dvelja hér í bænum. Leikur enginn vafi á
því, að röntgenþekking þessi kæmi héraðslæknunum að miklu liði,
veitti þeim meiri ánægju af starfi sínu og mundi auka veg og virðingu
stéttarinnar í heild sinni.
Tillögur þessar flutti ég' fyrir fjárveitinganefnd Alþingis s. 1. vetur,
og hefir húri þær til athugunar. Síðar hefir iriér gefizt kostur á að
ræða þær rækilega við landlækni, og er hann þeim eindregið fylgjandi
og mun ljá þeim allan sinn stuðning'. Væri því æskilegt, áður en lengra
er haldið að heyra álit læknanna sjálfra og þá einkum héraðslækn-
anna um þetta mál.
Þess skal að lokuin getið, að nokkrar breytingar standa til á
berklavarnarlögunum. Verður að þessu sinni ekki hirt um að breyta
þeirri hlið laganna, er fjallar um hið fjárhagslega, heldur verða þau
eridurskoðuð og að einhverju leyti breytt ákvæðum þeim, er fjalla
um sjálfan sjúkdóminn og varnir gegn honum. Til þess að berkla-
varnarstarfsemin beri l'ullan árangur, tel ég t. d. nauðsynlegt, að
sérstaklega sé tekið fram í lögunum um heimild til að rannsaka og
senda í hæli þá, sem grunsamir eru og smitandi, án tillits til þess,
hvort börn eru á heimilunum eða eig'i. Þá verður og skrásetning hinna
berklaveiku tekin til athugunar. Hún hefir hingað til verið mjög á
reiki og ónákvæm. Verður í því efni að greina betur en gert hefir
verið sjúkdómsstig, t. d. smitandi eða ekki smitandi, og tilkynna alla
sjúklinga með nöfnum. Munu breytingar þessar á sínum tíma, eða
áður en þær verða lagðar fyrir Alþingi, verða sendar til umsagnar
allra hlutaðeigandi lækna svo og læknafélaganna.
Það er alltaf mikið um það rætt, bæði meðal lækna og almennings,
livort berklaveikin aukist, standi í stað eða réni meðal þjóðarinnar.
Eg fyrir mitt leyti hefi þá trú, að berklaveikin fari rénandi. Álit þetta
er eigi byggt eingöngu á dánartölu hinna berklaveiku, sem, eins og
kunnugt er, hefir lækkað ört hin síðari ár, heldur á ýmsum öðrum
athugunum um gang veikinnar. En skortur á nákvæmri „statistík“
um berklasjúldinga gerir allar fullyrðingar og röksemdafærslur um
þetta efni vafasamar og erfiðar. Til þess að geta gert sér glöggva
grein fyrir gangi og háttum veikinnar, er nauðsynlegt, að eftirfarandi
atriði fáist sem bezt upplýst:
1. Fjöldi allra virkra berklasjúklinga á öllu landinu, en hann er
greinlegasti mælikvárðinri á garig' veikinnar.