Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1940, Side 130

128
17. Samkomuhús. Kirkjur. Kirkjugarðar.
Læknar láta þessa getið:
Borgarnes. Kirkjur víða illa hitaðar, enda lítið sóttar. Ungnienna-
félögin hafa koniið upp sanikomuhiisi í suiniim hreppanna. Hirðing
þeirra og umgengni er mismunandi eftir því, hver með þau mál fer.
Því miður er menningarbragur á suinum samkomum ekki eins glæsi-
legur og' æskilegt væri. Hér í Borgarnesi er samkomuhús fremur
myndarlegt, en setuliðið hefir nú tekið það í sina þjónustu í svip og
notar það fyrir sjúkrahús, svo að hcr í þorpinu er ekkert samkomu-
hús starfrækt sem stendur. í siimum hreppum eru engin samkomu-
hús til, en þar eru til mannfunda notaðar stærstu stofur á bezt
hýstu bæjum hreppsins.
Ögur. Samkomuhús í hverjum hreppi, hið síðasta byggt á árinu
í Snæfjallahreppi úr torfi og grjóti með panelþiljum. Hin húsin eru
út limbri og steini. Öll húsin björt og rúmgóð og' með tækjum til upp-
liitunar. Kirkjur í hverjum hreppi, en sumar heldur hrörlegar. Frá-
gangur kirkjugarða víða slæmur, þó sæmilegur á 2 stöðum.
Reykjarfj. Samkomuhús sæmilegt, en lánað til íbúðar af hreppnum
og kemur því ekki að hálfuin notum. Kirkja er ein lítil og óvistleg
og lítið notuð.
Sauðárkróks. Aðalsamkomuhúsið á Sauðárkróki var stækkað og
endurbætt nokkuð á árinu, en er þó of litið fyrir staðinn.
Ólafsfj. Engar endurbætur gerðar á samkomuhúsi og kirkju.
Kirkjugarðurinn sta'kkaður nokkuð og girðing jafnframt endurnýjuð
og' lagfærð.
Akureijrar. Verið að reisa hér mjög myndarlega kirkju, og mun
hún verða einhver stærsta og fegursta kirkja landsins.
Höfðahverfis. Lagfært loftið í samkomuhúsinu. Gólfið í því er orðið
nijög' slitið og þarfnast lagfæringar. Girðing' um kirkjugarð á Greni-
vík er mjög léleg og má heita ónýt á kafla, svo að allar skepnur nema
stórgripir geta gengið uni hann. Hirðingu á honum er mjög ábóta
vant.
Ö.varfj. Eg hefi oft í skýrsluin mínum talað kuldalega um kirkjnr,
þ. e. húsin, en er ekki með neitt rex út af trúmálum. Prestar hér reyna
að koma á messum, en jafnan eru þær fámennar. — Það er svo —
hefir lengi við kalið hér á landi —■ að prestum hefir tekizt að klína
á messunefnum með væntanlegum fermingarbörnum, fjdgdarmönnum
þeirra, meðhjálpara (stundum) og 2—8 hræðum að auki. Minnist ég
fermingarvetrar míns og' sé nú vetur minna barna. Astandið er ósköp
svipað. Nú verð ég var við, að hörn kvefast illa og' veikjast stundum
eftir þessar góðgerðir, sem þau alla ævi hafa skömm á síðan. Hví
messar presturinn í kirkjunni, sem ekki tekst að hita, þótt kvnt sé
sólarhring fyrirfram? Hví ekki í skólahúsinu við hliðina eða ein-
hverju hitanlegu húsi? Mér er gefin sú skýring, að prestar gefi
skýrslur um messufjölda — og er ekki nema mannleg't, að þeir vilja
hafa þær sem flestar á pappírnum — en það sé ekki skýrslutæk
guðsþjónusta, nema fram hafi farið í kirkju. Ég vil hér með skora á
lieilbrigðisstjórnina að reyna að fá geistlegheitin í landinu til þess