Þjóðmál - 01.09.2015, Page 73

ÞJÓÐMÁL hausthefti 2015 71
Kaupþingi neyðarlán að upphæð €500 milljónir,
tilkynnti lögfræðingur Kaupþings dönsku
hlutafélagaskránni, að FIH banki hafði verið
veðsettur Seðlabankanum. Tókst að ljúka gerð
veðsamnings síðdegis mánudaginn 6. október.
Miklu máli skipti, að þetta var allsherjarveð: Það
var ekki aðeins sett gegn þessu eina láni, heldur
gegn öllum þeim öðrum kröfum, sem Seðla-
bankinn kynni að hafa á Kaupþing. Var lánið
veitt til fjögurra daga (Eiríkur Guðnason, 2011).
Seðlabankinn greiddi Kaupþingi út neyðarlánið,
€500 milljónir, í þremur greiðslum af reikningi
sínum í Seðlabanka New York inn á reikning
Kaupþings í Frankfurt. Tvo næstu daga notuðu
Kaupþingsmenn þetta fé til þess að reyna að
halda uppi útibúum og dótturfélögum sínum
og leysa úr kröfum úr öllum áttum. En þegar
bresk stjórnvöld lokuðu dótturfélagi Kaupþings
í Bretlandi, KSF, á hádegi 8. október, urðu allir
lánasamningar lausir, og varð Kaupþing að
biðja um gjaldþrotaskipti aðfaranótt 9. október.
Kaupþing gat því ekki endurgreitt á tilskildum
tíma lánið, sem það hafði tekið í Seðlabankan-
um, og mátti því bankinn ganga að veðinu.
Hins vegar urðu skilanefnd Kaupþings, sem
tók við öllum eignum og skuldbindingum
Kaupþings, og Seðlabankinn sammála um að
reyna að selja bankann sem fyrst, en hafa sam-
ráð um rekstur hans fram að sölu.
Ekki tókst að selja FIH banka haustið 2008,
enda áraði þá illa. Hins vegar hafði hinn öflugi
danski lífeyrissjóður ATP (Arbejdsmarkedets
Tillægspension) hagsmuna að gæta, því að
hann hafði árið 2007 veitt FIH banka lánalínu,
sem nam 15 milljörðum danskra króna (FIH,
2009, 7). Þegar danska ríkið bjargaði mörgum
innlendum bönkum frá falli í hinni alþjóðlegu
lánsfjárkreppu með neyðaraðstoð, fékk FIH
banki sinn skerf: Honum var lagður til 1,9
milljarður danskra króna, auk þess sem veitt
var ríkisábyrgð á skuldbindingum hans allt að
50 milljörðum danskra króna, en sú ríkisábyrgð
skyldi renna út haustið 2010 (Rangved o. fl.
2013, 444 og 446). Henrik Sjøgreen tók við
bankastjórastöðunni af Lars Johansen á miðju
ári 2009. Þegar leið að hausti 2010, lögðu dönsk
stjórnvöld hart að Seðlabankanum og skila-
nefnd Kaupþings að selja bankann sem fyrst
innlendum aðilum. Hermdu ónefndir heimildar-
menn danska blaðsins Børsen (Nielsen o. fl.,
2010a), að Íslendingum hefðu verið settir
úrslitakostir: Þeir yrðu að selja bankann, áður
en ríkisábyrgðin rynni út, annars yrði hún ekki
framlengd. Haustið 2010 gerðu tveir aðilar til-
boð í FIH banka, annars vegar lífeyrissjóðurinn
ATP ásamt tveimur öðrum lífeyrissjóðum og
dönskum fjárfesti, Christian Dyvig, hins vegar
fjárfestingasjóðurinn Triton ásamt nokkrum
litlum dönskum lífeyrissjóðum. Seðlabankinn,
sem nú var undir forystu Más Guðmundssonar,
ákvað í samráði við dönsk stjórnvöld að taka
tilboði ATP og Dyvigs. Ónefndir heimildarmenn
viðskiptablaðsins Børsen hermdu, að skila-
nefnd Kaupþings hefði frekar viljað taka tilboði
Þar eð eigendurnir þurftu ekki að greiða Íslendingunum, sem seldu þeim bankann, nema 1,9 milljarð danskra króna, gátu
þeir næstu ár gert ráð fyrir að þrefalda fjárfestingu sína. Christian Dyvig getur búist við að græða um 400 milljónir danskra
króna, um 8 milljarða íslenskra króna, á þessum kaupum . Bankastjórarnir tveir og Fritz Schur eiga von á því að hagnast
um 20 milljónir danskra króna hver, um 400 milljónir íslenskra króna hver.