Andvari - 01.01.2013, Page 159

SOFFÍA AUÐUR BIRGISDÓTTIR
Utan og innan garðs
Um ritverk Bjarna Bjarnasonar
í mjög athyglisverðri úttekt sem dr. Sigurjón Árni Eyjólfsson guðfræðing-
ur gerði á bókum Bjarna Bjarnasonar árið 2009 segir hann, um skáldsagna-
tvennuna Borgin á bak við orðin (1998) og Næturvörð kyrrðarinnar (1999),
að það sé „erfitt að átta sig á hvort staðsetja eigi frásögnina í veruleikanum
eða hvort þetta sé lýsing á flöktandi sjálfsmynd sem hrekst á milli veruleika
svefns og vöku".1 Þótt Sigurjón Árni hafi hér aðeins verið að vísa til tveggja
skáldsagna Bjarna má halda því fram að þessi vandi blasi við í flestum bókum
þessa höfundar. Mörk draums og veruleika eru gjarnan óljós í bókum Bjarna
enda hefur hann sagt frá því að hann noti drauma sem efnivið í skáldskapinn
og hefur hann skráð niður drauma sína um langt árabil. Bjarni hefur reyndar
einnig birt úrval þeirra í draumabókinni Nakti vonbiðillinn (2012). Áhugavert
væri að skoða draumafrásagnirnar sem þar birtast og bera saman við skáld-
lega úrvinnslu höfundar á þeim í bókum sínum. Það verður þó ekki gert hér
heldur er ætlunin að gefa stutt yfirlit yfir verk Bjarna og benda á helstu stef
sem í þeim hljóma.2 En áreiðanlega má rekja hinn draumkennda og ljóðræna
stíl sem Bjarni er þekktur fyrir - og hann hefur einstaklega gott vald á - til
vinnu hans með draumaefniviðinn. Þessi stíll markar Bjarna nokkra sérstöðu
í íslenskum samtímabókmenntum.
Bjarni Bjarnason er fæddur í Reykjavík í nóvember 1965. Hann hefur sent frá sér
hátt á annan tug bóka og innan höfundarverksins leynast ljóðabækur, smásögur,
leikþættir, skáldsögur og ritgerðir. Að auki hefur Bjarni sent frá sér barnabókina
Draugahöndina (2008), með skemmtilegum myndskreytingum Kjartans Halls
Grétarssonar, sem og skáldævisögurnar Andlit (2003) og Leitin að Audrey
Hepburn (2009). Sú fyrrnefnda segir frá uppvaxtarárum Bjarna í Reykjavík,
Færeyjum og Svíþjóð og lýkur um það leyti sem hann er að hasla sér völl sem
rithöfundur. Sú síðarnefnda, sem er í dagbókarformi, tekur upp þráðinn þar sem
hin endar en segir aðallega frá samskiptum höfundar við konur. Þá fjallar einn
hluti verksins um samband hans við son sinn og reynist það innhaldsríkasta til-
finningasambandið sem verkið hefur að geyma. Frásögn Leitarinnar að Audrey
Hepburn spannar tæplega tvo áratugi eða allt fram að útgáfuári bókarinnar.