Jökull


Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 30

Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 30
Gudmundsson et al. (http://earthice.hi.is/node/900) indicate a net negative balance close to -10 m a−1 at 200–300 m a.s.l. No other mass balance measurements have been carried out for the ablation of the two glaciers. However, comparison with mass balance measurements on e.g. Breiðamerkurjökull (Pálsson et al., 2020) provides helpful constraints, as it covers the elevation range seen in the ablation areas of Kötlujökull and Sól- heimajökull. The details of the cross sections, net bal- ance values, balance velocities and travel times down both glaciers are given in Appendix A. The results for ice-flow velocity are presented in Figure 4 (b and c). Two velocity values are used: (1) The average veloc- ity that assumes the same, constant velocity over each cross section, and (2) a maximum velocity. As ice flow will be slower near the glacier bed and its mar- gins on both sides (e.g. Cuffey and Paterson, 2010), the average is an underestimate of the velocity trans- porting the tephra on and near the central flow-line of the glacier. To account for this we use a maximum ve- locity of 1.25 times the mean (Figure 4b and c). This value is based on the analysis of the actual transfer of the layer down the outlet glaciers and its comparison with the calculated balance velocities (Appendix A). Changes to tephra layer thickness caused by ice- flow are to a first order expected to be mainly due to pure shear (vertical compression and horizontal elon- gation) above the equilibrium line. In contrast, simple shear (deformation due to gradients in velocity per- pendicular to flow resulting in differential movement of parallel planes in the ice) is expected to be impor- tant near the edges and the bottom (Hudleston, 2015) but should be relatively minor elsewhere. We there- fore expect that stretching and thinning of a tephra layer mainly occurs during its flow through the accu- mulation area. Thus, the total thinning during trans- port from the point of deposition of tephra to the point of maximum velocity will be the same as the ratio of the maximum velocity and the velocity at the location of fallout. The total amount of lateral transport in the direction of ice flow since the eruption can be esti- mated from the balance velocity of these two glaciers and this is summarized in Appendix A. Kötlujökull: The 1918 tephra layer is presently ex- posed about 10 km below the equilibrium line (Fig- ure 4a and 4b). The constraints described above put the most likely point of tephra fall 5–5.5 km above the equilibrium line, at an elevation of about 1300 m a.s.l. We put the most likely point slightly to the north of the present day flowline (Figure 4a), as ice flow for some years after the eruption would have been de- flected southwards, towards the centre of the depres- sion formed around the eruption site and described by the observers in 1919 (G. Sveinsson, 1919 and P. Sveinsson, 1930). The total lateral displacement is estimated to be about 15 km. A calculated maximum velocity of 470 m/yr occurs just below the equilibrium line while the velocity at the suspected place of fallout is approximately 65–70 m/yr, resulting in an estimate of total stretching and thinning of the tephra layer by a factor of 6.5, with the 35 cm thick layer exposed now translating to an original fallout thickness of∼230 cm. Sólheimajökull: Using the same approach as for Kötlujökull, with the layer exposed at 8–9 km below the equilibrium line, the estimated location of fall- out lies 2–3 km above the equilibrium line and total transport down-glacier is estimated as about 11 km. The calculated maximum velocity of 250 m/yr occurs close to the equilibrium line while velocity at the loca- tion of fallout is about 70 m/yr, stretching by a factor of ∼3.6, and an initial layer thickness of ∼120 cm. Sléttjökull: In contrast to the valley-confined outlets, the broad, lobe-like geometry and much lower balance velocities at Sléttjökull (15–25 m/year), result in dis- placements of 1.5–2 km since 1918 and insignificant thinning. These results have considerable uncertainty, both in terms of fallout location and initial thickness. It is likely that disturbance to ice flow near the eruption site in 1918 was considerable, possibly resulting in lower flow velocities in Kötlujökull in the first years after the eruption, similar to what was observed within the depression formed in the Gjálp eruption in Vatna- jökull in 1996 (Jarosch et al., 2008). Despite this un- certainty, we consider the overall results robust, and that the tephra now exposed on the lower parts of the outlet glaciers of Kötlujökull and Sólheimajökull fell inside the caldera and has experienced a large amount of thinning. 28 JÖKULL No. 71, 2021
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.