Jökull


Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 10

Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 10
Larsen et al. eruption. The wind was blowing from the northwest resulting in some tephra fall in Álftaver (Jóhannsson, 1919) and about 1/2 inch (1.3 cm) in eastern Mýr- dalur (Sveinsson, 1919). In Álftaver, tephra fall re- sumed around midnight and lasted with a short pause until noon on October 23 when the total tephra fall amounted to 5 cm (Jóhannsson, 1919). The wind then shifted and carried the plume across Skaftártunga and Síða. During 5 hours of tephra fall about an inch (2.6 cm) of pumiceous ash was deposited in Skaftár- tunga (25–35 km from source). Later in the evening and the following night another inch of ash fell on Skaftártunga, bringing the total, from the beginning of the eruption, to 2.5 inches (6.5 cm). The Síða dis- trict (40–60 km from source) received less tephra fall, but the ground was covered by ash to such an extent that it prohibited grazing (Sveinsson, 1919; Jóhanns- son, 1919). In the early hours on October 24, the wind was from the northwest and tephra was carried across Álftaver and Meðalland between 4 and 6 AM. In Álftaver the accumulated tephra thickness was now 6–8 cm (Jóhannsson, 1919). This was the last sig- nificant tephra fall in these districts. From Vík vil- lage the eruption column looked as black as ever and was apparently ascending from two separated “vents”. Around 1 PM the wind had become more northerly and carried ash and pumice over Mýrdalur and Vík village (Figure 6a), causing total darkness around 2 PM. Electricity had to be turned off in the village and use of telephones was forbidden due to the threat of lightning (Sveinsson, 1919). Intense tephra fall lasted until 5 PM, when there was a short break. Less in- tense tephra fall continued until 2 AM on October 25, and had by then lasted for 13 hours (including a one hour break). After three hours of intense tephra fall the tephra thickness was 1–2 cm on level ground and after 13 hours 2–4 cm. Most of this time the darkness in Vík was so complete that windows could not be discerned from solid walls (Jóhannsson, 1919). On October 25 the wind was southerly. Minor tephra fall was reported in Skaftártunga and Síða in the morning and later that day tephra fell in Reykjavík (Figure 5) for the third time (Morgunblaðið, 26 Oct.). The next day the eruption column was described as mostly composed of steam. During the following 7 days the wind was southerly and the tephra was car- ried towards the north (Sveinsson, 1919). Tephra fall in the early hours and morning of October 26 was re- ported from Akureyri and Húsavík in North Iceland (Figure 5), in both areas footprints were traceable on the ground (Morgunblaðið, 27 and 28 Oct.; Dagur, 5 Nov.), which indicates deposition of the order of 300 g/m2 (∼0.3 mm) of tephra (Thorarinsson, 1955). Tephra fall was reported from the Skagafjörður dis- trict on October 28, (Tíminn, 14 Dec.). On October 30, with the wind blowing from the southeast, tephra fall was reported in areas to the west, in Rangárvallasýsla and Reykjavík (Morgun- blaðið, 31 Oct.; Lögrjetta 27 Nov.). During the next two days fallout was reported in northern Iceland; in Skagafjörður and Siglufjörður “the greatest” tephra fall occurred on October 31 and November 1, respec- tively (Fram, 2 Nov.; Tíminn, 14 Dec.). This was the last verified tephra fall from the Katla 1918 erup- tion (Figure 5). Re-deposition of wind-blown ash was, however, reported on several occasions during and af- ter the eruption (e.g. Sveinsson, 1919; Jóhannsson, 1919; Lögrjetta 27 Nov.). The 1918 tephra layer, preservation The 1918 Katla eruption occurred in late autumn. The tephra fall areas were grasslands and sandur plains in the lowland areas, unvegetated highland areas and ice caps. The preservation potential in the 1918 tephra fall area is therefore generally low. The Katla 1918 tephra is relatively fine grained and was mostly in the ash size range (<2 mm) out- side of the Mýrdalsjökull ice cap (Jónsdóttir, 2015). The contemporary records mention that the tephra de- posited during the first days was much finer than the tephra deposited later in the eruption. The records describe syn-and post-depositional erosion after each tephra fall event. They also describe how the tephra was eroded and redeposited by wind and water dur- ing the following winter, in some places almost com- pletely obliterated, and later on in springtime, when the ground had become snow-free, how the dry tephra was blown about “On a windy day an ash-storm blew all over the neighbourhood” (Sveinsson, 1919, 38). 8 JÖKULL No. 71, 2021
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.