Jökull


Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 83

Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 83
Álftaver’s experience of the 1918 Katla eruption she could not recall putting out the kitchen fire. So, the men returned, and the others hastened to Herjólfs- staðir. When the men had ensured that all was se- cure at Holt, they turned back, but when they reached the hollow between Holt and Herjólfsstaðir a power- ful and impassable river cut their path. They turned back, but the river rose rapidly and soon Holt was surrounded by glacial water and they were trapped (Bjarnason 1985). Around 40 people sheltered at Herjólfsstaðir overnight, (residents from the two farmhouses at Herjólfsstaðir plus those from Holt except the two people who were trapped in Holt). They looked to each other for emotional support; people said that it was as though the sky had been in a wild dance that threatened their very existence, screaming thun- der, thuds and flickers of light. When the lightning lit the sky, it was like glittering lines that flashed across the tops of the charged cumulus clouds lighting up the entire surroundings for just a moment. However, it is likely that the loud murmur of water which emanated from all parts of the flood that coursed around Álfta- ver, close to the farms and distant, was the greatest cause of terror and horror for the people (Bjarnason 1985). At Skálmarbær, a farm close to the river Skálm, Sigríður Gísladóttir was home alone with her two young sons. Sigríður’s husband, Vigfús Gestson was one of the sheep sorters that was stuck on the other side of the river Skálm. At that time, Auðunn Odds- son was visiting in Herjólfsstaðir. After the aforemen- tioned Vilhjálmur Bjarnason arrived back at Herjólfs- staðir and announced what was happening, Auðunn immediately returned to Skálmarbær (Figure 4) as he knew that Sigríður was home alone with her two young sons Gísli (5 years) and Gestur (3 years). By the time Auðunn arrived in Skálmarbær the flood wa- ter was very close to the farm and Sigríður and her two sons were very relieved to see him. Auðunn pulled a boat that was near the farm up the steps to the front door and promised not to let the flood harm them. Auðunn continued to keep watch all night, walking around the home and singing as he monitored the flood level at the front door. About three o’clock that night, after having been out to look at the flood level, he told Sigríður to go to bed with her sons because the flood had begun to recede and he would continue to keep watch until daylight (personal communication Þórarinn Eggertsson and Páll Eggertsson, February 22–26, 2021). In the latter half of the night the sound of wa- ter seemed to diminish, and people all over Álfta- ver hoped that the greatest risk of flooding was over. When day dawned the flood had receded, but it was evident that floodwater and ice had spread over all the district’s lowland, which at the peak of the flood had been like an ocean. Most of the farmhouses in the dis- trict stand on high ground and were undamaged by the flood, but a crest of ice and icebergs lay close to the farmhouses and over much of the lowland (Bjarnason 1985). Although most of the danger had passed after the first 24 hours, the eruption had not ended. It lasted for 24 days (Loftsson 1930). Many sheep are known to have died in the flood, abandoned by the herders fleeing from the flood. PRESENT DAY EMERGENCY RESPONSE STRATEGIES Due to the danger an eruption poses to the re- gion, Katla has been monitored for many years (e.g. Sigmundsson et al., 2009) and emergency response strategies for jökulhlaups have been in place since 1973 (Friðfinnsson, 2003; Jóhannesdóttir and Gísla- dóttir, 2010; Bird et al., 2011). Increased earthquake activity in Katla in the 1990s called for a risk assess- ment and revision of emergency response strategies for jökulhlaups (Guðmundsson and Gylfason, 2005). This included the development of evacuation plans for all areas exposed4 to jökulhlaup hazards. These plans were developed by the local civil protection commit- tee and police in consultation with the Department of Civil Protection and Emergency Management of the National Commissioner of Police (DCPEM-NCIP). The plans were premised upon eruption scenarios pre- pared by the Institute of Earth Sciences, University of Iceland (Guðmundsson and Högnadóttir, 2006) for 4“The situation of people, infrastructure, housing, production capacities and other tangible human assets located in hazard-prone areas.” https://www.undrr.org/terminology/exposure JÖKULL No. 71, 2021 81
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.