Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 167

Vorferð 2021
Salka Kolbeinsdóttir og Irma Gná Jóngeirsdóttir vestast í Grímsvötnum þann 11. júní. Til hægri má sjá ísturna
með frosna gjóskuna frá 2004 á kollinum. Turnarnir eru yfir tindinum Depli (1458 m y.s.). Hann hvarf í jökul
um 1980 en nú þynnist á honum vegna aukins jarðhita á síðustu árum. – At the western margin of Gríms-
vötn. Increased geothermal melting results in formation of seracs with tephra from the eruption of 2004 on top.
Ljósm./Photo: MTG.
seinni hópur hittust í jökulrönd á Skálafellsjökli og
voru það fagnarfundir. Ferðin á Grímsfjall gekk ágæt-
lega og kom hópurinn þangað um kvöldmatarleytið.
Dagarnir sem í hönd fóru voru misjafnir. Þeir tveir
góðviðrisdagar sem gáfust (8. og 11. júní) voru nýttir
til hins ítrasta. Hópurinn fór á fætur kl. 5 báða dagana
til þess að ná að nýta veðurgluggana sem best.
1. Á Bárðarbungu var unnin æði langur dagur þann 8.
júní þegar sex jarðskjálftamælar Cambridge-háskóla
voru settir þar upp. Þessir breiðbandsmælar skynja
hallabreytingar skjálftanemans og því tilvaldir til
mælinga í snjó. Mælarnir voru sóttir í ágúst.
2. Á sama degi á Bárðarbungu var boruð 15 m kjarna-
hola og snjósýni tekin til mælinga á örplasti.
3. Lokið var við GPS-mælingar á jökulskerjum á
Vatnajökli. Fyrri hópurinn skildi tæki eftir á Hús-
bónda sem seinni hópurinn sótti og kom fyrir á Vetti.
4. Þéttar íssjármælingar fóru fram í Skaftárkötlum
og suðaustan í Bárðarbungu og á svæðinu í kringum
Gjálp. Með svo þéttum mælingum er hægt að ná mun
nákvæmari mynd af botni en áður hafa fengist.
5. Þyngdarmælingar vour unnar í Gjálp. Mældir
voru um 120 punktar og voru afköst í bæði þyngd-
armælingunum og íssjármælingunum meiri en áður
eru dæmi um á jöklinum. Þyndar- og íssjármæling-
arnar í Gjálp þetta árið tengjast því að í haust eru
25 ár frá þeim miklu atburðum sem urðu 1996, þegar
Gjálp gaus, Grímsvötn yfirfylltust og stórhlaup kom á
Skeiðarársandi sem tók af brýr og stórskemmdi vegi.
Með mælingunum er ætlunin að ná mun nákvæmari
mynd af Gjálparfjallinu en hægt var fyrir tveimur ára-
tugum.
Í lok ferðar tókst loks að hreinsa snjó og ís af pöll-
unum sunnan við nýja skála og vélageymsluna, verk
sem yfirleitt eru unnin í upphafi dvalar á Grímsfjalli.
Heimferð um Skálafellsjökul á laugardagskvöldinu
var átakalaus og gisti hópurinn á Vagnsstöðum áður
en haldið var heim til Reykjavíkur.
JÖKULL No. 71, 2021 165