Jökull


Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 25

Jökull - 01.01.2021, Blaðsíða 25
The 1918 Katla eruption surements from over 60 locations in the period 1940– 1981 (e.g. Bjarnason and Thorarinsson, 1940; Thor- arinsson, 1944, 1958, 1968, 1981) and the present au- thors have made additional measurements at 290 lo- cations (Figure 1). The scarcity of data in the area beyond 60 km distance north of Katla is due to the very poor preservation in these mostly barren high- lands. Contemporary records demonstrate that minor fallout occurred in most parts of the country (Larsen et al., this issue). For the more distal and more recent surveys, samples have been taken and the origin of the tephra confirmed by microprobe analyses. Figure 1. Katla 1918, sampling locations and overview of sampling 1939–2018. Only points where the layer was detected are included on the map. The outlet glaciers of Mýrdalsjökull are indicated: Sól: Sólheimajökull, K: Kötlujökul, Sl: Sléttjökull. – Sýnatökustaðir þar sem gjóskulagið frá Kötlugosinu 1918 hefur fundist. Elstu mælingarnar eru frá 1939 en þær síðustu frá 2018. On Mýrdalsjökull we have sampled the 1918 tephra and measured the thicknesses in the outlet glaciers of Sólheimajökull, Kötlujökull and Sléttjök- ull (Figure 1). The tephra on these outlet glaciers was deposited on the accumulation area of Mýrdalsjökull, where it was buried and transported within the glacier by flow until it emerges when surface melting exposes the layer. In the ablation area the exposed tephra layer forms a distinct band, aligned perpendicular to ice flow, extending across the outlet glacier. During sum- mer, meltwater on the ice surface may transport parts of the tephra away, especially the fines (Jónsdóttir, 2015). In order to prevent possible loss of fines from the tephra layer, samples were acquired, either by: (1) cutting out the tephra from the ice with a chainsaw, or (2) by sampling the layer right at the point where it becomes exposed by the ice melting. At Sléttjök- ull the tephra forms a near continuous layer mixed with some ice. In contrast, at Kötlujökull and Sól- heimajökull, the tephra in the ice emerges as a 1–2 m thick layer of ice and tephra. The ice is melted by ablation, leaving an exposed 30–35 cm thick layer of compacted tephra on the glacier surface. This 1–2 m thick layer formed as a mix of snow accumulation and fallout of tephra; contemporary observations indicate repeated snowfall on Mýrdalsjökull over the 23 days of the eruption (Sveinsson, 1919; Jóhannsson, 1919). Additional estimates of the thickness of tephra within the caldera at the end of the eruption are based on the analysis of photos taken in September 1919 (Gudmundsson and Högnadóttir, 2001) and calcula- tions based on estimates of annual mass balance, bal- ance velocities and layer thinning during ice flow us- ing our measurements in Sólheimajökull and Kötlu- jökull. Surface velocity measurements and submeter DGPS measurements on Mýrdalsjökull, over a period of 109 days (12 May–29 August) in the summer of 2001, were used for comparison with calculated ice flow velocities. TEPHRA THICKNESS ON MÝRDALSJÖKULL Observations in the Katla caldera in 1919 Conditions in the Katla caldera after the eruption were explored in three separate inspection trips to the eruption site in the summer and autumn of 1919 (G. Sveinsson, 1919; P. Sveinsson, 1930; Jónsson, 2008). The photos taken by Kjartan Guðmundsson on 23 JÖKULL No. 71, 2021 23
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.