Jökull


Jökull - 01.01.2021, Síða 25

Jökull - 01.01.2021, Síða 25
The 1918 Katla eruption surements from over 60 locations in the period 1940– 1981 (e.g. Bjarnason and Thorarinsson, 1940; Thor- arinsson, 1944, 1958, 1968, 1981) and the present au- thors have made additional measurements at 290 lo- cations (Figure 1). The scarcity of data in the area beyond 60 km distance north of Katla is due to the very poor preservation in these mostly barren high- lands. Contemporary records demonstrate that minor fallout occurred in most parts of the country (Larsen et al., this issue). For the more distal and more recent surveys, samples have been taken and the origin of the tephra confirmed by microprobe analyses. Figure 1. Katla 1918, sampling locations and overview of sampling 1939–2018. Only points where the layer was detected are included on the map. The outlet glaciers of Mýrdalsjökull are indicated: Sól: Sólheimajökull, K: Kötlujökul, Sl: Sléttjökull. – Sýnatökustaðir þar sem gjóskulagið frá Kötlugosinu 1918 hefur fundist. Elstu mælingarnar eru frá 1939 en þær síðustu frá 2018. On Mýrdalsjökull we have sampled the 1918 tephra and measured the thicknesses in the outlet glaciers of Sólheimajökull, Kötlujökull and Sléttjök- ull (Figure 1). The tephra on these outlet glaciers was deposited on the accumulation area of Mýrdalsjökull, where it was buried and transported within the glacier by flow until it emerges when surface melting exposes the layer. In the ablation area the exposed tephra layer forms a distinct band, aligned perpendicular to ice flow, extending across the outlet glacier. During sum- mer, meltwater on the ice surface may transport parts of the tephra away, especially the fines (Jónsdóttir, 2015). In order to prevent possible loss of fines from the tephra layer, samples were acquired, either by: (1) cutting out the tephra from the ice with a chainsaw, or (2) by sampling the layer right at the point where it becomes exposed by the ice melting. At Sléttjök- ull the tephra forms a near continuous layer mixed with some ice. In contrast, at Kötlujökull and Sól- heimajökull, the tephra in the ice emerges as a 1–2 m thick layer of ice and tephra. The ice is melted by ablation, leaving an exposed 30–35 cm thick layer of compacted tephra on the glacier surface. This 1–2 m thick layer formed as a mix of snow accumulation and fallout of tephra; contemporary observations indicate repeated snowfall on Mýrdalsjökull over the 23 days of the eruption (Sveinsson, 1919; Jóhannsson, 1919). Additional estimates of the thickness of tephra within the caldera at the end of the eruption are based on the analysis of photos taken in September 1919 (Gudmundsson and Högnadóttir, 2001) and calcula- tions based on estimates of annual mass balance, bal- ance velocities and layer thinning during ice flow us- ing our measurements in Sólheimajökull and Kötlu- jökull. Surface velocity measurements and submeter DGPS measurements on Mýrdalsjökull, over a period of 109 days (12 May–29 August) in the summer of 2001, were used for comparison with calculated ice flow velocities. TEPHRA THICKNESS ON MÝRDALSJÖKULL Observations in the Katla caldera in 1919 Conditions in the Katla caldera after the eruption were explored in three separate inspection trips to the eruption site in the summer and autumn of 1919 (G. Sveinsson, 1919; P. Sveinsson, 1930; Jónsson, 2008). The photos taken by Kjartan Guðmundsson on 23 JÖKULL No. 71, 2021 23
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.