Jökull


Jökull - 01.01.2021, Síða 10

Jökull - 01.01.2021, Síða 10
Larsen et al. eruption. The wind was blowing from the northwest resulting in some tephra fall in Álftaver (Jóhannsson, 1919) and about 1/2 inch (1.3 cm) in eastern Mýr- dalur (Sveinsson, 1919). In Álftaver, tephra fall re- sumed around midnight and lasted with a short pause until noon on October 23 when the total tephra fall amounted to 5 cm (Jóhannsson, 1919). The wind then shifted and carried the plume across Skaftártunga and Síða. During 5 hours of tephra fall about an inch (2.6 cm) of pumiceous ash was deposited in Skaftár- tunga (25–35 km from source). Later in the evening and the following night another inch of ash fell on Skaftártunga, bringing the total, from the beginning of the eruption, to 2.5 inches (6.5 cm). The Síða dis- trict (40–60 km from source) received less tephra fall, but the ground was covered by ash to such an extent that it prohibited grazing (Sveinsson, 1919; Jóhanns- son, 1919). In the early hours on October 24, the wind was from the northwest and tephra was carried across Álftaver and Meðalland between 4 and 6 AM. In Álftaver the accumulated tephra thickness was now 6–8 cm (Jóhannsson, 1919). This was the last sig- nificant tephra fall in these districts. From Vík vil- lage the eruption column looked as black as ever and was apparently ascending from two separated “vents”. Around 1 PM the wind had become more northerly and carried ash and pumice over Mýrdalur and Vík village (Figure 6a), causing total darkness around 2 PM. Electricity had to be turned off in the village and use of telephones was forbidden due to the threat of lightning (Sveinsson, 1919). Intense tephra fall lasted until 5 PM, when there was a short break. Less in- tense tephra fall continued until 2 AM on October 25, and had by then lasted for 13 hours (including a one hour break). After three hours of intense tephra fall the tephra thickness was 1–2 cm on level ground and after 13 hours 2–4 cm. Most of this time the darkness in Vík was so complete that windows could not be discerned from solid walls (Jóhannsson, 1919). On October 25 the wind was southerly. Minor tephra fall was reported in Skaftártunga and Síða in the morning and later that day tephra fell in Reykjavík (Figure 5) for the third time (Morgunblaðið, 26 Oct.). The next day the eruption column was described as mostly composed of steam. During the following 7 days the wind was southerly and the tephra was car- ried towards the north (Sveinsson, 1919). Tephra fall in the early hours and morning of October 26 was re- ported from Akureyri and Húsavík in North Iceland (Figure 5), in both areas footprints were traceable on the ground (Morgunblaðið, 27 and 28 Oct.; Dagur, 5 Nov.), which indicates deposition of the order of 300 g/m2 (∼0.3 mm) of tephra (Thorarinsson, 1955). Tephra fall was reported from the Skagafjörður dis- trict on October 28, (Tíminn, 14 Dec.). On October 30, with the wind blowing from the southeast, tephra fall was reported in areas to the west, in Rangárvallasýsla and Reykjavík (Morgun- blaðið, 31 Oct.; Lögrjetta 27 Nov.). During the next two days fallout was reported in northern Iceland; in Skagafjörður and Siglufjörður “the greatest” tephra fall occurred on October 31 and November 1, respec- tively (Fram, 2 Nov.; Tíminn, 14 Dec.). This was the last verified tephra fall from the Katla 1918 erup- tion (Figure 5). Re-deposition of wind-blown ash was, however, reported on several occasions during and af- ter the eruption (e.g. Sveinsson, 1919; Jóhannsson, 1919; Lögrjetta 27 Nov.). The 1918 tephra layer, preservation The 1918 Katla eruption occurred in late autumn. The tephra fall areas were grasslands and sandur plains in the lowland areas, unvegetated highland areas and ice caps. The preservation potential in the 1918 tephra fall area is therefore generally low. The Katla 1918 tephra is relatively fine grained and was mostly in the ash size range (<2 mm) out- side of the Mýrdalsjökull ice cap (Jónsdóttir, 2015). The contemporary records mention that the tephra de- posited during the first days was much finer than the tephra deposited later in the eruption. The records describe syn-and post-depositional erosion after each tephra fall event. They also describe how the tephra was eroded and redeposited by wind and water dur- ing the following winter, in some places almost com- pletely obliterated, and later on in springtime, when the ground had become snow-free, how the dry tephra was blown about “On a windy day an ash-storm blew all over the neighbourhood” (Sveinsson, 1919, 38). 8 JÖKULL No. 71, 2021
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.