Úrval - 01.08.1947, Page 28

Í.O
TJRVAL
kærleika getur enginn sýnt en
þetta.“
Gjafir eru þannig meira en
rnútur, meira en kaupverð ástar
eða vináttu. Okkur hryllir við
að hugsa til þess, að ást sé
„keypt“, „áunnin" eða „endur-
greidd“; þó er það staðreynd, að
nokkur miðlun á sér stað og viss
jöfnuður kemst á áður en lýkur.
Við mælum og vegum ástina,
enda þctt við gerum það ekki
nákvæmlega. Okkur skjátlast,
þegar við höldurn, að viðtakand-
inn hagnist meira en gefandinn.
Það er sálfræðilega rétt, að það
er sælla að gefa en þiggja, vegna
þess að ástin vex við það, að hún
er auðsýnd. Antoine de Saint-
Exupéry segir svo: „Móðirin
gefur barninu mjólk. Hún skap-
ar kærleikann með því að gefa.
Fórnin er móðir ástarinnar.
Síðar færir ástin sínar fórnir. En
við verðum ætíð að stíga fyrsta
sporið.“ Þetta er hagnýt ábend-
ing um ráð til að vekja og þróa
ást og vináttu.
Það má einnig skapa ást, með
því að tala saman. Margir rit-
höfundar hafa haldið því fram,
að okkur hafi verið gefið málið
til þess að dylja hugsanir okk-
ar. Við notum það líka á þenna
hátt, á því er enginn vafi. En
skilningurinn byggist þó að síð-
ustu á orðunum og á athöfnun-
um. Vinir og elskendur ættu að
ræða saman, ef skoðanamunur
eða missætti hefir komið upp.
Ástæðan til þess, að einlæg
ást er aldrei snurðulaus, er sú,
að einlæg ást fær ekki staðizt,
nema reiði og gremja, sem óhjá-
kvæmilega hlýtur að koma frarn
fyrr eða síðar, sé látin í Ijós,
rædd og reynt að finna ráð til
úrbóta. Ég á hér ekki við jag og
þrætur; báðir aðilar verða að
kappkosta að vera óhlutdrægir
og hafa taumhald á skapi sínu.
Mér hefir ávallt virzt það at-
hyglisvert, að meðal Gyðinga,
sem eru áberandi harðir í deil-
urn og orðasennum, er Iítið um
hjónaskilnaði og líkamlegt of-
beldi.
Það er skoðun mín, að
þótt kaþólska kirkjan bannaði
ekki hjónaskilnaði meðal Ira
og ítala, þá yrðu þeir aldrei
algengir með þessum þjóðum,
af því að þær eiga svo auo-
velt með að láta tilfinningar
sínar í Ijós. Kinir virðulegu og
þumbaralegu Engilsaxar hafa
oft haldið því fram, að það auki
heimilisfrið og hamingju, að
hjón forðist deilur eða jafnvel
líkamleg átök sín á milli. Sagan