Úrval - 01.08.1947, Síða 69

Hér birtist í nokkrum
köflum —
heimi vísindanna.
IJr „Seience News Letter“.
Stærsti stjörnukíkir í heimi.
Á Palomarfjalli í Kaliforníu
er verið að byggja stærsta
stjörnukíki í heimi og verður
hann fullgerður á þessu ári.
Sjónglerin eru fimm metrar í
þvermál og er nýlokið við að
slípa þau. Áætlaður byggingar-
kostnaður er um 40 miljónir
króna og er það Rockefeller-
stofnunin, sem stendur straum
af honum.
Það eru 30 ár síðan fyrst var
farið að ráðgera að byggja
þennan kíki, en mörg ár liðu
áður en ráð voru fundin til að
steypa svo stór sjóngler, slípa
þ>au svo nákvæmlega að ekki
munaði meira en miljónasta
hluta úr þumlung og byggja
undirstöðu undir þetta 530 lesta
bákn, þannig að hægt yrði að
hreyfa kíkinn og láta hann
fylgja hreyfingu stjamanna
yfir himinhvolfið.
Með þessum nýja stjörnukíki
verður hægt að sjá helmingi
lengra út í himingeiminn en sézt
hefur nokkru sinni fyrr, eða
meira en þúsundir miljón ljós-
ár. Hann mun opna stjörnu-
fræðingum órannsakaðar vídd-
ir í geimnum, sem em átta sinn-
um meiri að rúmtaki en það,
sem hingað til hefir verið sýni-
legt.
Hvað tekur við handan við
það svið, sem þekking okkar
nær nú? spyrja stjörnufræðing-
ar. Taka við ný og ný sólkerfi í
það óendanlega, eða er komið
að þeim mörkum, þar sem
stjörnuþokunum byrjar að
fækka? Hver er skýringin á
þeim mikla hraða, sem öll sól-
kerfin virðast fjarlægjast hvert
annað með? Þessum og mörg-
um fleiri spurningum vonast
stjörnufræðingar til að geta
svarað, þegar hinn nýi kíkir fer
að kanna himingeiminn.
Islausar hafnir.
Tveir Svíar telja sig hafa
fundið aðferð til að verja hafn-
ir fyrir ís og hafa þeir sótt um