Úrval - 01.04.1953, Blaðsíða 29
SKURÐAÐGERÐIR Á HJARTANU
27
Ensltur læknir, Sir Henry
Souttar, varð fyrstur til að
fara inn í hjarta sjúklings til
að víkka þrengsli í mítralloku-
opinu. Hann fór inn í vinstra
forhólf gegnum svolítinn sepa
sem er þar á hjartanu. Þegar
hann stakk fingri inn í hjarta-
hólfið gat hann fundið hvem-
ig mítrallokan starfaði. Margir
læknar nota nú þessa „fingra-
aðferð“ til að finna hvemig
ástatt er. Þegar hjartað hefur
verið opnað er fingrinum
stungið í opið og bundið þétt
um hann með silkiþræði. Á
meðan er hjartahólfið klemmt
saman til að hindra blæðingu.
Klemman er tekin af þegar
fingurinn er kominn inn. Á
þennan hátt verður blóðmiss-
irinn hverfandi og blóðrásin er
ekki trufluð. Síðan er teygt á
vefjunum sem örið hefur vald-
ið herpingi í, þannig að hjarta-
lokan geti starfað eðlilega.
Stundum er þó ekki nóg að
teygja á vefjunum til þess að
fá fram nægilega víkkun og
verður þá að skera í vefina
með hníf. Það eru einkum tveir
amerískir læknar sem gert
hafa slíka skurði, en það er að
sjálfsögðu mikill vandi að
beita þannig hnífnum blind-
andi.
Þessar aðgerðir til að víkka
þröng hjartalokuop eru að
sjálfsögðu vandasamar, en þó
er hitt miklu vandasamara að
stöðva bakrennsli í hjartanu,
sem stafar af því að lokumar
falla ckki nógu þétt að ög
nokkuð af blóðinu rennur til
baka þegar hjartað dregst
sarnan.
Ein slík aðgerð hefur þegar
verið gerð. Sjúklingurinn var
37 ára gömul amerísk húsmóð-
ir. Hún hafði fengið bráða liða-
gigt sem barn, en að því ei
virtist fengið fullan bata. En
fyrir fjórum árum tók að bera.
á Iijartabilun. Einkennin voru
í fyrstu ekki alvarleg, mæði og
dálítill verkur fyrir brjósti eft-
ir áreynslu. En þegar hún kom
á spítalann nýlega var hún svo
illa farin að hún stóð á öndinni
af mæði eftir að hafa gengið
þvert yfir sjúkrastofuna. Or-
sökin var leki meðfram einni
loku hjartans.
Læknirinn opnaði vinstra
helming hjartans og smeygði
gagnsærri plastkúlu inn í það,
undir eina blöðku hjartalok-
unnar. Kúlan var skorðuð af
með nokkrum nálsporum milli
lokublöðkunnar og innra veggs
hjartans. í hvert skipti sem
hjartað dregst saman lyftist
kúlan og fellur eins og tappi 5
lokuopið og hindrar þannig
bakrennsli. Þessi kona er nú
komin heim til sín aftur og
getur sinnt heimilisstörfum sin-
um eins og fullfrísk mam,-
eskja.
í júní 1952 var gerð óvenju-
leg skurðaðgerð í amerísku
sjúkrahúsi. Hluti af aðalslag-
æðinni frá hjartanu (aorta)