Úrval - 01.04.1953, Side 4

2
ÚRVAL
lífinu að hætti forfeðra sinna
í nánum tengslmn við móður
jörð og Ægi konung. I þessum
hópi finnum við franskan bónda-
son frá Loire, norskan fiski-
mann norður við heimskauts-
bauginn, og ungan Líberíumann,
sem lifir við tvíkvæni. Sá síðast-
nefndi er fullkomlega hamingju-
samur, en við fáum engar fregn-
ir af konunum tveim, sem ala
með starfi sínu önn fyrir mun-
aði hans. Hins vegar eru svo
þeir, sem fella sig alveg við lifn-
aðarhætti og skoðanir nútímans.
1 þeirra hópi er ungur maður
og img stúlka frá Júgóslavíu,
ung stúlka frá Noregi, og ensk
vagnþerna.
Á milli þessara tveggja skauta
eru þeir, sem þjást af núverandi
skipulagsháttum og þeir, sem
geta ekki tileinkað sér hug-
myndir nútímans. Ljósast dæmi
um hina fyrrnefndu eru Þjóð-
verjar, Bandaríkjamenn um
hina síðamefndu.
Einn fróðlegasti þátturinn er
um þýzkan kolanámumann í
Ruhr. Hann á næstum því ótrú-
lega annríkt, vinnur ýms auka-
störf heima auk hins daglega
skyldustarfs. Meðan fastast
svarf að, hélt hann lífinu í fjöl-
skyldu sinni á matarskammtin-
mn, sem honum var úthlutaður.
Hann nýtur lífsins, þegar tími
er til, en það er ekki oft. Hann
virðist ekki vera óánægður, en
tekur lífinu líkt og menn taka
vondu veðri, eins og einhverju,
sem stjórnast af óþekktum og
óviðráðanlegum orsökum. Hann
getur ekki kallast hamingjusam-
ur, en það væri villandi að telja
hann óhamingjusaman. Eigin-
lega líður hann ekki skort, en
hinsvegar á hann of annríkt til
að glíma við þau sálfræðilegu
vandamál, sem eru viðfangsefni
fólks með meiri tómstundir. Frá
siðferðilegu sjónarmiði hlýtur
hann að vekja aðdáun, frá
stjórnmálalegu sjónarmiði gæti
svona mikið hlutleysi og at-
hafnasemi virzt hættuleg.
I Ameríku eru aðrar ástæður
fyrir bví, að fólk fer á mis við
hamingjuna. Hér er efnahags-
ástand gott, en sálrænar aðstæð-
ur slæmar. Bandaríkin eru að>
reyna að sameina tækni tuttug-
ustu aldarinnar og hugsimar-
hátt þeirrar sautjándu. Af þessu
leiðir svo mikið andlegt ósam-
ræmi og innra stríð, að orka og
áhugi fara forgörðum. Fulltrú-
ar'Randaríkjanna í þessari könn-
un eru bæði iðin og gáfuð, bæði
full áhuga á að lifa, ef hægt er,
nytsömu lífi og bæði óaðfinnan-
leg að almennu siðferðismati.
Það, sem háir báðum, er skort-
ur á sjálfstjáningu, einhvers
konar andlegur uppdráttur, sem
stafar af því að lifa eingöngu
eftir viðteknum reglum. Þetta
er ef til vill ekki sú tegund
Bandaríkjamanna, sem Norður-
álfumönnum er kunnust af við-
kynningunni við bandaríska her-
menn. Fólk er gjamt á að hugsa
sér Ameríkumenn óhæfilega
hneigða til víns og svalls, en