Úrval - 01.09.1953, Qupperneq 6

4
ÚRVAL
og verkfæri, hús og klæði
— allt er þetta aðeins um-
hverfi fólksins. Geta þessir
munir sagt okkur nokkuð um
hvernig fólkið hugsaði, á hvað
það trúði?
Fundirnir í mýrunum segja
okkur, að fólkið hafi borið virð-
ingu fyrir goðunum og óttast
helg lögmál. Þeir bera vitni um
þá trú þess, að maðurinn lifi
ekki á brauðinu einu saman,
nauðsynlegt sé að gera eitthvað
annað en sá og uppskera til
þess að þjóðinni vegni vel og
einstaklingurinn verði ham-
ingjusamur.
Rómverskir sagnritarar segja
okkur, að norrænir menn hafi
lagt stund á mannfórnir í mýr-
unum og einnig grafið þar
lík af líflátnum glæpamönnum.
Við vitum nú, að þetta er rétt.
Nokkur hundruð lík hafa
fundizt í hinum helgu mýrum.
Öll eru þau á svæði sem nær
yfir Jótland, Norðvestur-Þýzka-
land og Holland, vegna þess, að
því er talið er, að efnasamsetn-
ing mýranna á þessu svæði sé
með sérstökum hætti. Að
minnsta kosti er það eftirtekt-
arverð staðreynd, að líkin hafa
varðveitzt í mýrunum næstum
óskemmd fram á þennan dag,
nema að þau hafa dökknað
nokkuð.
Allmörg lík hafa fundizt í
Danmörku á undanförnum ár-
um, m. a. vegna þess að elds-
neytisskorturinn á stríðsárun-
um stuðlaði að aukinni mótekju
í mýrunum. Ekki hafa öll líkin
geymzt jafnvel og sum ekki
fengið þá sérfræðilegu meðferð
sem nauðsynleg var; en þegar
vel hefur til tekizt hafa fundirn-
ir verið mönnum furðuleg opin-
berun.
Það er auðvitað ekki alltaf
hægt að segja með vissu hvers-
vegna lík lentu í mýrinni, en
svo virðist sem skipta megi
þeim í tvo flokka. Mikill fjöldi
— álíka margt af konum og
körlum — hefur verið rotaður
eða stunginn til bana; oft hefur
bareflinu verið fleygí við hiið-
ina á líkinu. Lík af konu, sem
fannst 1948, er næstum að
segja óhugnanlega lifandi mynd
af rómverskum lýsingum á því
hvemig farið var með ótrúar
eiginkonur. I lýsingimum segir,
að föt þeirra hafi verið rifin, hár
þeirra skorið og þær húðstrýkt-
ar, drepnar og síðan fleygt í
mýrina. Líkið af ungu konunni
fannst í Borremose. Það var
ekki aðeins að hár hennar væri
skorið, heldur var höfuðleðrinu
flett af, og hafði því, með við-
föstu hárinu, verið fleygt við
hliðina á henni. Grönn stafprik
lágu við hlið hennar og andlit
hennar og höfuð hafði verið
brotið með barefli. Pilsinu hafði
verið fieygt ofan á hana.
Nokkur fleiri lík hafa fundizt
í þessari sömu mýri, sem ber-
sýnilega hefur verið mikilvægur
fórnarstaður. Skammt frá
fannst skrautlegasta fómarker,