Úrval - 01.09.1953, Page 50

48
ÚRVAL,
lauslætisheimi Parísar. Það
voru nú tæp fimm ár síðan hún
dó. Margir; áhorfenda höfðu séð
hana og þekkt, og það var
sjálfsagt í von um hneyksli
sem áhorfendur tóku sér sæti
í Théátre de Vaudeville þetta
kvöld. „Menn töluðu fullum
rómi um væntanlegt hneyksli
og vorkenndu föður höfundar-
ins . . .“ skrifar einn úr hópi
leikhúsgesta.
En það þurfti engum að vor-
kenna þegar til kom. „I þriðja
þætti biðu menn enn átekta, en
í fjórða þætti tóku tárin að
streyma. Og þegar tjaldið féll
eftir fimmta þátt var leiksig-
urinn innsiglaður í tárum og
f agnaðarlátum. ‘ ‘
Þetta fór sem sé allt öðru
vísi en búizt hafði verið við.
Fyrsta leikkonan, sem lék þetta
stjörnuhlutverk — hún hét Nin-
iche Doche og varð fræg af
þessu hlutverki — átti eftir að
leika það 500 sinnum, og síðan
hefur hin rómantíska kona elsk-
að og dáið á öllum leiksviðum
heimsins, gert leikkonur fræg-
ar og fært leikhúsum fé í sjóð.
Og höfundi sínum færði Kame-
líufrúin smám saman góð efni;
honum hafði tekizt það sem
sjaldgæft er: að breyta tár-
stokknum endurminningum sín-
um í veraldlegan auð. Og á
þessu fyrsta kvöldi sigursins
gat hann í fögnuði sent föður
sínum símskeyti: „Mikill sig-
ur . . . geysilegur sigur . . .
svo stórkostlegur, að ætla
mætti að það hefði verið eitt
af leikritum þínum, kæri faðir,
sem frumsýnt var . . .“ Og
Dumas eldri, sem aldrei sat sig
úr færi að svara vel fyrir sig,
sendi svarskeyti um hæl: „Kæri
sonur . . . ágætasta verk mitt
er ekki leikrit . . . það er og
verður þú . . .“
Viðurkenning föðurins hefði
átt að vera syninum sérstakt
gleðiefni, og það því fremur
sem hann hafði orðið að þola
margskonar andstreymi vegna
faðernis síns. Hann var sem sé
óskilgetinn, fæddur utan hjóna-
bands. Að vísu gekkst fað-
irinn við honum, enda þótt
slíkt væri ekki nauðsynlegt á
þeim tímum, og elskaði hann á
sinn sjálfselskufulla hátt og
kostaði hann til mennta. En sú
staðreynd að hann var óskil-
getinn eitraði alla bernsku hans
og æsku og gerði hann beiskan
í skáldskap sínum.
Fram að þeim tíma er hann
samdi Kamelíufrúna lifir hann
rótlausu lífi. Að loknu námi.
kemur hann til föður síns í
París, umgengst jöfnum hönd-
um tignarfólk og lausingjalýð,
spókar sig á breiðstrætum.
borgarinnar og í anddyrum
leikhúsanna, teflir djarfara og
sóar meira fé en tekjur hans
leyfa, og eftir nokkur ár er
hann búinn að afla sér álitlegr-
ar lífsreynslu og drjúgra
skulda. Annars er hann snotur
ásýndum, lipur samræðumaður
og tildurslegur í klæðaburði..