Úrval - 01.06.1955, Síða 32

Hvergi er smygi jafnalgeng og
arðsöm atvinna og á Spáni.
Draumaland smyglaranna.
Grein úr „Hörde Ni“,
eftir Enrit|ue Wretman.
FYRIR þann, sem leggja vill
stund á smygl, er Spánn
hinn ákjósanlegasti vettvangur.
Það er hvortveggja, að atvinnan
er ábatasöm sem og hitt, að það
er síður en svo litið niður á
smyglara á Spáni. Álitlegur
hluti af auðjöfrum Spánar hafa
grætt fé sitt á smygli. Þetta
byggist ekki hvað sízt á því, að
spænska ríkið fær megnið af
tekjum sínum með óbeinum
sköttum. Ef ríkið ætti að lifa
eingöngu af því, sem þegnarnir
borga í beina skatta, þá mundi
það vera svo fátækt, að það
gæti aðeins borgað brot af út-
gjöldum sínum. Opinberir starfs-
menn á Spáni eru mjög illa laun-
aðir, svo illa, að ef ég segði
ykkur hvað kennari eða skrif-
stofustjóri hafa í laun, munduð
þið ekki trúa því, einkum ef þið
sæjuð hve góðu lífi sumir þeirra
lifa. En það er önnur saga.
Á Spáni er það þannig, að
hinir ríku borga litla skatta en
fátækiingarnir mikla. Verka-
maður og óbreyttur launþegi
borgar 17—18% í skatta, en
kaupsýslumaður aðeins 6—7%.
Afleiðingin verður sú, að það
sem ríkið fær inn með beinum
sköttum hrekkur skammt, en
tollkerfið er þeim mun mikil-
vægara fyrir efnahag þess. Á
Spáni eru vörur sem sagt ekki
tollaðar til þess að vernda inn-
lendan iðnað, heldur til þess að
ríkiskassinn sé ekki alltaf tóm-
ur. Til er spænskt orðtæki sem
hljóðar svo: „Hecha la ley, he-
cha la trampa.“ Á íslenzku gæti
hann hljóðað: „Ný lög bjóða
nýjum svikum heim.“ En með
þessu eiga Spánverjar við, að
um leið og ríkið leggur toll á
eitthvað, byrji fólkið að svíkja
undan tolli með því að smygla.
Á Spáni er það talinn ljótur
löstur að hafa í frammi svik
og pretti við annan mann, en
ekkert er talið sjálfsagðara en
að beita ríkið slíkum brögð-
um. Það stafar af því, að ríkið
hefur aldrei notið sérlega mikils
álits. Engu máli skiptir hvort
það er konungsríki eða lýðveldi,
einræðisríki eða lýðræðisríki.
Sú skoðun hefur alla tíð verið
ríkjandi, að þeir sem stjórna
séu verstu svikararnir.