Úrval - 01.06.1955, Page 75

Þegar andstæðar tilfinningar
tog'ast á í okkur.
Ást og liatur móta manninn.
TJr bókinni „Love and Hate in Human Nature",
eftir Amold A. Hutschnecker dr. med.
T7NGIN reynsla er manninum
jafnörðug og torræð og sú,
þegar tvær andstæðar tilfinn-
ingar togast á í honum. Öll
höfum við einhverntíma verð
haldin sterkri löngun í eitthvað,
sem við jafnframt óttuðumst.
Stundum veldur það okkur
sálarstríði að við löðumst
sterkt að manni, jafnframt því,
sem í okkur býr sterk hvöt til
að hlaupa frá honum, eða að
við skjálfum af heift og hatri
til einhvers, sem við jafnframt
elskum heitt. Stundum finnst
okkur jafnvel sem allt sé að
bresta innra með okkur, jafn-
framt því sem við höldum fylli-
lega ytri ró okkar og högum
okkur í alla staði eins og sæm-
ir siðuðu fólki.
Þegar við erum þannig eins og
hráskinn milli andstæðra hvata,
sem við ráðum ekki við, sök-
um við lífið um að leggja fyrir
okkur gildru. En lífið á ekki
sökina. Það þarf mikinn vísdóm
og stundum margra ára lífs-
reynslu til að skilja, að við höf-
um sjálf sett fyrir okkur gildr-
una. Stundum önum við óafvit-
andi í hana, en stundum göng-
um við í hana opnum auguixu
Við finnum jafnvel nautn í á-
hættunni, drögumst af undar-
legu afli að slysinu.
Því að við erum það sem til-
finningalíf okkar hefur gert úr
okkur. Við viljum ímynda okk-
ur, að við látum stjórnast af
réttlætiskennd, rökvísi og skyn-
semi, en hitt er sanni nær, að
skoðanir okkar og ákvarðanir
verða fyrir miklum áhrifum af
tilfinningum okkar.
Mér er í fersku minni kvöld
eitt árið 1940, eftir að þýzki
herinn hafði byrjað innrás sína
í Frakkland. Við vorum saman-
komin lítill hópur manna í New
York og ræddum um stríðið og
áhrif þess á framtíð heimsins.
Læknir einn, sem áður fyrr
hafði verið liðsforingi í þýzka
keisarahernum, lagði fyrir okk-
ur spurningu: Ef ykkur væri
gefið vald til þess að þrýsta á
hnapp, sem kæmi af stað slíkri
sprengingu, að allt Þýzkaland
yrði að einni rúst, hvað mynduð
þið þá gera? Gerum ráð fyrir*
að þið ættuð vini og ættingja^.