Úrval - 01.06.1955, Blaðsíða 112
110
ÚRVAL
ingur vel, því að skipin voru þá
komin inn á rekíssvæðið.
Síðan gerði ég á honum fleiri
aðgerðir, og hann lá rúmfastur
þar til hægt var að koma hon-
um um borð í skip, sem flutti
hann til Suður-Georgiu.
*
„Gallinn við hvalveiðarnar nú
á dögum er sá,“ sagði Burnett
gamli, yfirvélstjóri, ,,að það er
alltof mikið af lærðum mönnum
og bókabéusumíleiðöngrunum."
Burnett átti við efnafræðing-
ana tvo, líffræðinginn, ratsjár-
sérfræðinginn og raunar alla
þá, sem störfuðu ekki beinlín-
is við að skutla hvalinn, skera
hann og bræða. Burnett gamli
var málsvari gömlu hvalfangar-
anna og aðferða þeirra, en
yfirefnafræðingurinn var tals-
maður hinna vísindalegu að-
ferða nútímans, og þeir áttu í
margri orðasennunni yfir ver-
tíðina.
Efnafræðingurinn hafði rann-
sóknarstofu þar sem hann
dvaldi í heimi nýrra hugmynda
varðandi hval og hvalafurðir.
Dag nokkurn, þegar ég rakst
þangað inn, var norski líffræð-
ingurinn staddur hjá honum, og
varla varð þverfótað fyrir til-
raunaglösum. Ég spurði hvað
hann væri að gera.
„Ég var einmitt að spyrja
þennan þöngulhaus um dálítið,
sem hann gat ekki svarað,“
sagði hann og kinkaði kolli til
brosandi Norðmannsins. „Ég
spurði hann hvað hvalir
drykkju, og hvernig þeir
drykkju. Ég kemst kannske
einhverntíma að þessu.“
„Blóðið í hvalnum er ekki
saltara en í spendýrum, sem
lifa á landi — ekki nærri eins
salt og sjórinn. Þó losnar hval-
urinn ekki við salt með svitan-
um eins og landdýrin; og hann
hefur ekkert ferkst vatn til þess
að draga úr seltunni, nema ef
hann skyldi sleikja ísjakana. En
einhvern veginn hlýtur hann að
losna við saltið -—- en hvernig
hann fer að því, það vitum við
ekki.“
Það er líka önnur spurning
varðandi hvali, sem ekki hefur
fengizt svar við. Hvernig stend-
ur á því, að aldrei hefur sézt
kvenbúrhvalur í Suðurhöfum,
þó að þúsundir karlhvala séu
drepnir þar á ári hverju? Og
hvernig eðla hvalir sig? Það
mál er mikið rætt meðal hval-
veiðimanna. Það er áreiðanlegt
að þeir hafa kynferðismök, en
enginn um borð vissi dæmi þess,.
að nokkur maður hefði séð
það.*
Efnafræðingurinn okkar gerðl
ýmsar hagnýtar athuganir.,
Hann komst að raun um, að
sumt hvalkjöt hefur meira nær-
ingargildi en bezta nautakjöt.
Og hann átti drjúgan þátt í
því að farið var að vinna hin
þýðingarmiklu, nýju hormóna-
lyf úr hvalnum, ACTH og cor-
tison.
* Sjá um þetta greinina: „Ásta-
líf hvalsins" í 3. hefti 7. árg.