Úrval - 01.09.1963, Síða 170

Úrval - 01.09.1963, Síða 170
182 ÚR VAL dýra. Skömmu síðar fundust þeir einnig í öðrum dýrum, þar á meðal mönnum. Þegar upp- götvun þessi hafði verið gerð, þá varð það ljóst í heild, hvernig kynið ákvarðast. Það líður ekki svo sekúnda, að ein af þeim billjónum fruma, sem líkami þinn myndar, taki ekki að skipta sér í tvær frum- ur. Þegar þetta gerist, þá flokk- ast kjarninn, er stjórnar störf- um frumunnar, í 46 langa og hlykkjótta þræði eða litninga. Þessir litningar eru ekki allir eins. Þeir eru þó ekki allir hverjir öðrum ólíkir. Það er um að ræða 23 samstæður. 22 þeirra, sem bvia yfir sömu erfða- eiginleikum eða arfstofnum (genum) í báðum kynjum, eru nákvæmlega eins. En 23. sam- stæðan, kyn-litningarnir, eru ekki eins nema hjá konum. Þar er um að ræða tvo eins litninga, og eru þeir táknaðir með bók- stafnum X. En i Jiörlum er þessi 23. sam- stæða öðru vísi en hinar, þ. e. litningarnar liennar eru hvor öðrum ólíkir. Annar er táknað- ur með bókstafnum X og er eins og litningar kvenna, en hinn er miklu minni, og er hann tákn- aður með bókstafnum Y. Sé venjuleg líkamsfruma að skipta sér, er líkt eftir öllum litning- unum til þess að veita báðum hinum nýju frumum allar sam- stæðurnar i kjarna þeirra. En þegar kynfrumurnar myndast, fer þetta öðru vísi fram. Þessar kynfrumur eru eggin í konunni og frjófrumurnar í manninum. Eggin eru framleidd í eggjakerfunum, frjófrumurnar í eistunum. Og í þessu eru hin þýðingarmiklu frávik fólgin, þegar miðast við það, hvað ger- ist við myndun annarra líkams- fruma. Á einhverju stigi fram- leiðslunnar er þvi þannig fyrir komið, að sérhvert nýtt egg eða frjó fær aðeins 23 litninga í stað þess að fá helmingi fleiri eða 46. Hvað konur snertir, er þetta mjög einfalt. 44 -f 2X er mjög auðvelt að skipta í tvo jafna hópa eða 22 + X í hvorum. Hver eggfruma mun þvi inni- halda einmitt þá tölu litninga og enga aðra. En karlmaðurinn hefur 44 +X+Y, og þessum hóp er aðeins hægt að skipta í tvennt á þann hátt, að annar hópurinn verði 22 + X, en hinn 22 + Y. Frjófrumur eru því framleiddar milljónum saman, og hafa þær ýmist 22 + X eða 22 + Y litninga. Það er sem sagt um X-frjó og Y-frjó að ræða. Við getnað sameinast ein frjó- fruma einni eggfrumu, þótt frjó- frumur séu fyrir hendi milljón- um saman, þ. e. einu eggfrum-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.