Úrval - 01.02.1967, Side 33

BLÓÐGJAFIR
LÆKNING EÐA DAUÐI
31
svo miklar að barnið fæðist and-
vana, en stundum deyr það ný-
fætt. Önnur börn lifa þetta af, en
veikluð og vanvita, nema þau fái
sérstaka meðferð.
Nýjustu aðferðir og ráð við þessu
eru þau að rannsaka blóð móður-
innar vandlega meðan hún geng-
ur með og skoða blóðið úr barninu
undireins og það er fætt. Ef í ljós
kemur að blóðið er sjúkt af þessum
sökum, tekst oft að bjarga lífi þess
með því að skipta um blóð í því
og gefa því rhesus-laust blóð úr
öðrum mannni. Þessi læknisaðgerð
er kölluð skiptiblóðgjöf. En konur
sem fengið hafa í sig mótefnið
mega ekki eiga fleiri börn, því að
þá duga engar blóðgjafir.
Ráðleggingamiðstöðvar.
Það er býsna vandasamt verk
að ákvarða blóðflokkana með vissu
vegna blóðgjafa og eins að kanna
hvort Rh-þátturinn er til í móð-
ur eða barni fyrir og eftir fæðingu.
Verksmiðjurnar sem framleiða efn-
in sem notuð eru við rannsóknina
og hinir hæfustu sérfræðingar
leggjast á eitt um að góður árangur
náist, og þessvegna hefur mikill
stuðningur verið veittur Alþjóð-
legu blóðflokka samanburðarstöð-
inni í Lundúnum. Annarri saman-
burðarmiðstöð hefur nýlega verið
komið upp í Rouen í Frakklandi
til að fylgjast með arfgengum mis-
mun á hinum svonefndu immuno-
glóbulínum. Það eru þau blóðkorn
sem mótefnin finnast í. Búizt er
við því að bráðlega verði komið
upp stöðvum sem fylgjast með arf-
gengum mismun á eggjahvítuefn-
um blóðvökvans og á enzym-kerf-
unum.
Blóðflokkarnir frœða um margt..
Nefna má enn tvennt sem blóð-
rannsóknirnar hafa leitt í ljós. Tveir
pólskir læknar, Ludwig og Hanka
Hirschfeld könnuðu ABO blóð-
flokkana í hermönnum sem voru í
Saloniki í fyrri heimsstyrjöld. Þeir
komust að þeirri niðurstöðu að A,
B, AB, og O blóðflokkunum væri
misskipt eftir því af hvaða þjóð her-
mennirnir voru. Síðan hefur þetta
verið ýtarlega kannað á milljón-
um manna og reynzt rétt, ekki að-
eins um ABO blóðflokkana, heldur
einnig um hin blóðflokkakerfin og
um eggjahvítuefnið í blóðvökvan-
um og um immúnóglobulín-kerfið.
Hver einstök þjóð hefur sína sér-
stöku skiptingu blóðflokkanna og
erfist hún frá kynslóð til kynslóð-
ar. Þjóðir sem eiga sér sameigin-
legan uppruna hafa yfirleitt líka
blóðflokkaskiptingu, og er þar
mikið rannsóknarefni handa mann-
fræðingum. Stundum hafa þessar
mannfræðilegu ástæður einnig
mikla læknisfræðiþýðingu. Hjá
Kínverjum og Japönum og ýmsum
öðrum þjóðum í Suðaustur-Asíu og
| O | A | B | AB
0 + + +
A *' — * + +
B * * + — +
AB * * * —