Úrval - 01.03.1968, Blaðsíða 18
16
ÚRVAL
1927 flæddi risavaxin aurskriða yf-
ir Simplonjárnbrautarlínuna og
þakti hana 10 feta lagi af leðju og
grjóti. Það tók viku að moka þessu
burt. Árið 1962 lokaði snjóskriða
aðaljárnbrautarlínunni frá norðri til
suðurs á allra versta tíma, tveim
dögum fyrir jól, þegar tunferðin
var alveg í hámarki Afleiðingin var
slík umferðartöf, að annað eins hef-
ur vart þekkzt. Járnbrautarlestirnar
töfðust og biðu langtímum saman á
ótal stöðum, og gætti áhrifanna allt
norður til Frankfurt í Þýzkalandi.
Snjóskriður loka að vísu járn-
brautarlínunum öðru hverju enn
þann dag í dag, en Svisslendingar
vita nú betur, hvernig við slíku
skuli búast eða jafnvel fyrirbyggja
slíkt. Þeir vita nú orðið, að snjórinn
er undirförull óvinur, sem getur
orðið banvænn, óvinur, sem þarf
að hafa stöðugar gætur á. Stundum
snúast þeir jafnvel til sóknar gegn
honum. Þeir nota til þess fallbyss-
ur, sem komið er fyrir á járnbraut-
arvögnum eða vörubílum. Úr þeim
skjóta þeir sprengikúlum á snjó-
hengjur, sem virðast geta orðið
hættulegar. Þetta hefur í för með
sér minni háttar snjóflóð. Það verð-
ur smávegis umferðártöf, meðan
snjónum er ýtt burt á nokkrum
mínútum af snjóplógum, sem hafðir
hafa verið til taks í slíku augna-
miði.
Járnbrautirnar hafa í sinni þjón-
ustu hópa fyrsta flokks skíðamanna,
sem eru stöðugt á ferðinni á viss-
um svæðum í leit að hættulegum
snjóhengjum. Þetta hlýtur að vera
eitt einmanalegasta starf í veröld-
inni. Þeir hafast margir við í af-
skekktum steinkofum langt uppi í
fjöllum tilbúnir til þess að gefa að-
vörun í talstöð sinni, þegar snjó-
skriður hafa steypzt yfir járnbraut-
arlínu eða hætta er á slíku.
Á stað einum, sem er ekki mjög
hættulegur, liggja rafmagnslínurn-
ar, sem járnbrautarlestin fær afl
sitt frá, yfir svæði, sem snjóskriður
flæða oft yfir. Þegar snjóskriða
skellur á línuna og slítur hana,
rofnar straumurinn auðvitað og
lestirnar stöðvast þannig sjálfkrafa.
Árum saman treystu Svisslend-
ingar á mikla steinvarnargarða, sem
áttu að hindra það, að snjóskriður
steyptust niður brattar fjallshlíðar
niður á járnbrautarlínurnar niðri í
dalnum. Þar hefur einnig verið um
endurbót að ræða. Er þar um að
ræða þungar álgirðingar, sem þyrl-
ur flytja á rétta staði. Tré hjálpa
líka til þess að halda aftur snjón-
um, og því hafa þau verið gróður-
sett í milljónatali.
Lestirnar á aðallínunum ganga í
öllum veðrum, en snjórinn verður
oft ofjarl á afskekktum járnbraut-
arlínum, sem liggja upp eftir döl-
um langt uppi í fjöllunum. Lestirn-
ar eru því ekki látnar ganga þar
að vetrinum. Sums staðar eru brýrn-
ar jafnvel teknar burt, svo að snjó-
skriður sópi þeim ekki með sér.
Svisslendingar hafa eytt geysi-
legum fjárhæðum í að skapa þetta
stórfenglega samgöngukerfi og halda
því við. En þeir eru samt reiðu-
búnir til þess að eyðileggja það með
því að ýta á hnapp. Járnbrautar-
línur eru auðvitað einn þýðingar-
mesti þátturinn í vörnum landsins.
Skjalaskápar á öllum járnbrautar-