Úrval - 01.03.1968, Blaðsíða 99

Úrval - 01.03.1968, Blaðsíða 99
FISKIMANNA ÞJÓÐIN 97 drei út kútnum, hinir ríku urðu vell- auðugir. Hinir síðartöldu bjuggu sér í borg, sem kalJaðist Sankti Jóhann- esarborg, og var hin eina sem borg- arnafni mátti nefnast. Allt fram að miðri þessari öid voru þar fleiri auðkýfingar að meðaltali en í nokk- urri annarri borg í Norður-Ameríku. HUN GURSNEYÐIN. En allur þorri almennings var sárfátækur. Svo sagði mér einn þorpsbúinn: „Á þriðja tug aldarinn- ar, „í hallærinu" sem við svo köll- uðum, hættu kaupmennirnir að lána, og fólkið varð bjargarlaust. Fiski- markaðurinn var yfirfullur. Enginn kaupandi fékkst. Fólkið horféll í þorpunum. Enginn veit hve mörg börn dóu, en margir fullorðnir féllu úr hor og hungri.“ „Stjórnin úthlutaði styrk til fá- tæklinga, svo sem cent á dag og fyrir þetta mátti kaupa mjöl, sem oftast var maðkað og myglað. Fjölskylda mín var skár stæð en flestir aðrir, og oft komu gestir að dyrum okkar í von um að þeim yrði boðinn mat- ur. Ég man það enn hvernig þeir lyktuðu. „Svona lyktar fátæktin," sagði móðir mín. „Mundu það.“ Svona stóðu sakir þangað til ár- ið 1949, en það ár varð Nýfundna- land fylki í Kanada. Ríku kaup- mennirnir börðust ákaft gegn þess- ari sameiningu. Þeir vildu enga breytingu hafa. En þeir fengu ekki að ráða. Og svo gerðist það einn dag í apríl 1949 að Nýfundnaland var ekki lengur elzta nýlenda í Norður-Am- eríku, heldur hin yngsta af hinum tíu fylkjum Kanada. Og við þetta varð sú breyting á, sem aldrei fyrr hafði orðið slík, hún kom hávaða- laust, eins og flest það sem horfir til bóta, og henni fylgdi það sem mest var þörfin á; fjölskyldubætur, barnalífeyrir, því hærri sem ómegð- in var meiri. Þessar umbætur fengu því valdið, sem kaupmönnum hafði tekizt að sporna við í margar aldir. Fólkið fékk peninga í hendur, og um leið var ánauð þess lokið. Það var eins og ný öld væri runnin upp. Ná- grannar mínir í Burgeo, þar sem ég á heima núna, þreytast aldrei á að minnast þessarar gagngeru breyt- ingar. „Áður en konan mín fékk fyrstu fjölskyldubæturnar," sagði einn af þeim við mig, „hafði enginn í fjöl- skyldu okkar séð fimm dollaraseðil. Við þóttumst góð ef við sáum fimm dollara á ári. Allt sem við gátum selt, eða á einhvern hátt við okkur losað, fór til kaupmannsins, og allt sem við keyptum, var frá honum. Hann átti okkur sko með húð og hári.“ Nú eru 19 ár liðin síðan Nýfundna- land varð fylki í Kanada, og deyr nú enginn framar úr sulti, ekki heldur börnin. Fáir deyja nú vegna skorts á læknishjálp. Og nú á hvert barn kost á skólagöngu, í fyrsta sinn í sögu þessarar eyjar. Þeir sem áttu allt sitt undir líkamshreysti sinni og þolgæðum, eiga nú heimtingu á atvinnuleysisstyrk, sjúkrastyrk, ör- orkubótum, og konurnar á barnalíf- eyri. Gamla fólkið, sem áður varð að draga fram lífið á h. u. b. 50 pundum (enskum) á ári, fær nú svo ríflega styrki, að það veit varla
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.