Úrval - 01.11.1975, Síða 87

Úrval - 01.11.1975, Síða 87
NIXON: TRÚNAÐARBROT legið undir stöðugri smásjá blaða- manna, sem aldrei höfðu sligast með völdin, sjónvarpsins, sem vegna eðlis síns leitar að æsingi jafnt og sannleika, lögfræðinga í skrifstofu saksólcnara, sem talið var að mislíkaði stíll Nix- ons jafnmikið og gerðir hans. Samt hafði verið í lög fest, allt síðan á dög- um Magna Carta á Englandi, sem fyrst skerti veldi ensks konungs, að allir frjálsir menn og barónar hefðu rétt á lögmætum dómi fyrir kvið- dómendum jafningja sinna. Enginn af andstæðingum forsetans gat enn tal- ist jafningi hans, maður, sem væri kjörinn æðsti valdhafi af fólkinu sjálfu. Væri slíkur hópur til, væru það helst menn í fulltrúadeild Bandaríkja- þings. Þeir eru sannarlega fulltrúar, þó ekki aðeins fólksins heldur einnig pólitískrar köllunar sinnar. 1 fulltrúa- deildinni speglast skipting þjóðarinn- ar eftir þjóðerni, allir hleypidómarnir og hagsmunirnir. í þessari deild, þar sem bæði sitja karlar og konur, voru fáfróðir menn, kjánar og menntamenn, úrvalsmenn og litlir karlar, þarna endurspeglast syndir og dyggðir. Með miklum vísdómi 200 árum áð- ur höfðu þeir, sem stjórnarskrána sömdu, valið þessa deild til að hafa forgöngu, ef grípa þyrfti til aðgerða gegn forseta, og teldi hún nægar sann- anir, væri unnt að leggja fyrir öld- ungadeild tilmæli um, að hann vrði sviptur friðhelgi. Efri deildin mundi síðan annast réttarhöldin. Stjórnar- skráin gerir einungis í almennum orð- 85 um grein fyrir, hvernig forseti yrði sviptur embætti með aðgerðum full- trúadeildar og dómi í öldungadeild. Meðal þess, sem slíkt gerði mögulegt, væru auðvitað landráð og mútur, en stjórnarskráin nefnir einnig stórglæpi og afbrot. Hvað þýðir það? Það á rætur langt aftur í tímanum, á öld, þegar Ame- ríka hafði enn ekki verið „uppgötv- uð“ og lýðræði var jafnvel ekki til \ draumsýn, í hinum ofbeldisfullu Mið- öldum, þegar franskir herrar reyndu eftir sigurvinninga að berja hina þrjósku englendinga til að hlýðnast starfhæfri ríkisstjórn. Angevin-kon- ungarnir, sem oft voru fjarstaddir frá Englandi, komust að raun um, að þeir gætu best stjórnað, ef þeir veittu ensk- um undirsátum einhvers konar hlut- deild í þátttöku í þingi lávarða og al- mennings. Þegar sendimenn konunga gerðu ekkert í málum eða unnu að þeim á þann hátt, sem þinginu leist ekki á, gat þingið gripið til sinna ráða gegn slíkum sendifulltrúum. Orðið, sem notað er í ensku um slíkar að- gerðir, ,,impeachment“ er komið úr forn-frönsku, „empescher", að ,,hindra“. f fyrsta sinn, sem þetta var notað um stórglæpi, var, þegar kansl- ari Ríkarðs annars varð fyrir barðinu á þinginu, þar sem hann gerði ekkert í máli eftir að hafa heitið þinginu að- gerðum. Annað slíkt hefur komið síð- ar, og alls var aðgerðum af þessu tagi beitt ekki sjaldnar en hundrað sinn- um af breska þinginu á árabilinu 1620 til 1640.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Úrval

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.