Goðasteinn - 01.09.1965, Page 77

uð stórt og fjölmennt heimili. Jörðin var fólksfrek og erfið, smala-
mennskur miklar um víðlend hraun og langt að sækja heyskap, út
í Grafarnes 14 km aðra leið og í Selalækjarmýri um 20 km aðra leið.
I þessa staði var sóttur heyskapur um mörg ár. Flæmzt var líka til
slægna í Oddaflóð, síðast 1931, í Garðsaukamýri, síðast 1922, að
Moshvoli 1927, o. s. frv. Borið var heyband á 14 og upp í 22 hrossum
og tveimur riðið á milli. Áður var sóttur heyskapur út í Safamýri,
síðast 1893. Þar var kölluð Keldnaskák, sem Guðmundur á Keldum
átti. Var þangað feikna langur vegur. Eftir að Brekkur á Rangár-
völlum fóru í eyði 1924, var sóttur heyskapur þangað um nokkur ár,
áður stundum á Gunnarsholtsveitu, svo í Reyðarvatnsland um tíma,
en síðan allt heyjað heima á ræktuðu landi.
Um fjölda árabil var slegin blaðka, melahnubbar, sem þá spruttu
mikið, fyrst í Vallarteiga og síðar í Norðurhraunin. Mörg ár yfir
100 hestar, mest 151 hestburður 1916. Eins var slegið víðsvegar um
Króktúns og Tunguheiði, utan Tungutúns um allflest ár, mikið
mörg ár yfir 100, mest 190 hestburðir. Þess má geta í sambandi við
heyskapinn, sem ekki er ófróðlegt, að Skúli hélt heyskýrslu óslitið
frá 1878 og alla sína búskapartíð. Þar er greint, hvar heyjað var,
hve mikið á hverjum stað, hvar úr því var hlaðið og svo árlegar
fyrningar, sem ætíð voru talsverðar, oft tvö til sjö hundruð, mest
1884, 618, og 1929, 545, en ekkert fellisárið 1882. Það er máske einstakt
af einum manni að halda heyskaparskýrslu svona lengi.
Keldnatúnið var, 1909, talið 33 dagsláttur og Tungutúnið 9, alls
42 dagsláttur. Oft spratt það illa í sólarhita. Árið 1881 var taðan 39
hestburðir. í Safamýri voru heyjaðir 220 hestburðir, svo alls varð
heyfengur 293 hestburðir. 1895 var taðan 57, þá heyjaðist alls 335. 1918
var taðan 103 hestburðir en heyjaðist 429. Sést á þessu stutta yfirliti,
að ekki var mikið af hverri dagsláttu túns. Mest fékkst af töðu 1934,
461 heyhestur, þá heyjaðist alls 1001, og 1933, 425 hestburðir. Varð
heyfengur þá alls 1030. Hér allt talið, sem hengt var á hest, þó ekki
væri lögband. Af öllu var borgað slægnagjald, sem flutt var úr teig,
þegar um keypta slægju var að ræða. Oftast var greitt í peningum,
mest tvær krónur á hest úr Moshvolsmýri (Sæmundur Oddsson í
Garðsauka), en stundum var það borgað með lambi á hausti, t. d.
til Jóns Einarssonar í Gunnarsholti af veitunni. Meðan blöðkugrasið
Goðasteinn
75