Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 7
ekki að eins geti verið, heldur og hljóli að vera höfundur
þess, þótt þess só aldrei getið beinlinis?
Þessari spurningu munu ýmsir þeirra, er halda vilja
fast við hina gömlu skoðun, sem telur Móse höfund fimm-
bókaritsins, vilja svara játandi. Og þeir hinir sömu
menn munu þá meðal annars vilja, skoðun sinni til
stuðnings, benda á þá staði í fimmbókaritinu, þar sem
þess er getið, að Móse hafi skrifað hitt og þetta eftir
skipun guðs. Pannig er t. a. m. að orði komist á ein-
um stað: „Þetta er f>að löqmál, sem Móse framsetti fyrir
ísraelsbörn; þetta eru þær auglýsingar, lagasetningar og
boðorð, sem Móse útlistaði fyrir ísraelsbörnum þegar þeir
voru sloppnir úr Egyftalandi“ (5. Mós. 4, 44—45). A
öðrum stað er svo að orði koinist: „Móse skrifaði þetta
lögmál og fékk það prestunum, niðjum Levís, sem báru
sáttmálsörk drottins, og öllum öldungum Ísraelíta" (5.
Mós. 31, 9), eða: „t'á sagði drottinn við Móse: Rita ]/ú
þetta á bókina til minnis o. s. frv.“ (2. Mós. 17, 14; sbr.
einnig 2. Mós. 24, 4; 34, 27; 4 Mós. 33, 2. o. fl. st.)
En varlega er byggjandi á þessum og þvílíkum ummælum
fimmbókaritsins, því að á þeim má ekki síður byggja hið
gagnstæða, að fimmbókaritið sé ekki samið af Móse. Pví
að hvaða sennileg ástæða skyldi vera til að taka það
fram sér á parti, að Móse hafi samið hina og þessa kafla
í stóru ritverki, ef ritverkið í heild sinni á að vera samið
af honum. Einmitt þessir staðir, sem skýra fi á því, að
Móse hafi skrifað hina og þessa sérstaka kafla ritsins, virð-
ast oss gefa í skyn, að Móse sé ekki höfundur ritverksins
í heild sinni. Yflr höfuð að tala hljótum vér að svara
spurningunni neitandi: Fimmbókaritið er sárfátækt að
sérhverju því, er óbeinlinis megi ráða af, að Móse sé höf-
undur þess.
En þá er eftir þriðja spurningin og síðasta, er hér
getur komið til greina: Eru nokkur þau atriði sjáanleg