Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 43
43
innar í landinu, svo að einhverjum kynni að þykja senni-
legt, að lögbókin væri samin á ríkiSstjórnarárum hans, ^
en bæði er það, að hugmyndin um samdrátt guðsdýrk-
únarinnar á einn stað er eðlilega eldri en bók sú, sem
gerir hugmyndina að frumhugmynd sinni, svo að af
framkomu hugmyndarinnar verða engar ályktanir dregnar
viðvíkjandi framkomu þeirrar bókar, sem ber hugmynd-
ina fram sem skrifaða kröfu, aðrar en þær, að bókin sé
framkomin seinna, — og þvi næst er þessarar lögbókar
aldrei getið á dögum Hiskía, sem aftur væri lítt hugsan-
legt, ef hún hefði verið samin þá, því að ekkert héfði
verið eðlilegra en að höf. slíkrar bókar hefði beinlínis af-
hent konunginum hana, þar sem honum hefði hlotið að
vera kunnugt um, að konungur var því hlyntur, að
þessar hugmvndir næðu sem mestri útbreiðslu meðal
þjóðarinnar. Vér ætlum því, að 5. Mós. sé hvorki sam-
in á dögum Jósía né á dögum Hislda, heldur á dög-
um Manasse, sonar Hískía, en afa Jósía. Á dögum
Manasse réðu heiðnii' menn miklu i landinu og konung-
ur var lítt hlyntur siðbót; er því mjög skiljanlegt, að
höfundi „lögbókarinnar" hafi þótt tíminn óhentugur til að
koma fram með rit sitt og hafi því falið það í muster-
erinu, í þeirri von, að þar væri það bezt geymt; en síðan
hafi höfundurinn dáið og bókin gleymst og geymst. þang-
að til Hiskía rak sig á hana þarnaí musterinu mörgum ár-
um seinna. Að þessi tilgáta sé ekki fjarri sönnu, virð
ist mega ráða af ýmsum atriðum í 5. Mós. sjálfri og
eins af öðrum ritum í gamla testamentinu. Vér höfum
áður minst á konungalögin í 17. kap., og álítum vér,
að þau geti ekki verið samin fyr en á dögum Salómons í
fyrsta lagi, en sennilegast eru þau miklu yngri, samin
með ýmsa ósiði og lagabrot ísraels og Júdakonunga (eftir
skiftingu ríkisins) „in mente.“ Enn fremur bendir sú
tegund hjáguðadýrkunar, sem 5. Mós. berst á móti, ein-