Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 133
133
rót sína að rekja til fornaldaiinnar, því sögurnar tala um
að menn „gengust at sveitum" til glírnu, sem merkir, að
menn hafi skipt sér í flokka, sveit móti sveit, til glím-
unnar, og hafa þá eflaust foringjar, það er bændumir,
verið kosnir eftir mannvii ðingmn og atgervi, þair sem stýrt
hafa glimunum, og þá er bændaglíman komin, en í henni
kemur glíman einkum fram sem regluleg sýning eða
leikur.
Þá fornöldinni .og fornsögum vorum sleppir, mun að
vísu fátt eitt vera gotið um glímur í íslenzkum ritum,
sem þó enga vót þarf að eiga í því, að þær iiafl lagst
niður, heldur hinu,að almenn deyfðogþögn lagðist um laugt
skeið yfir þjóðina, jafnframt og allri frækni og hreysti fór
hnignandi meðal landsmanna; þó vita menn með vissu,
að eftir að skólarnir á Hólum og Skalholti komu upp á
16. öldinni, vóru glimur tíðkaðar þar meðal nemanda, og
sýnir það, að þær hafa þá hæði verið kunnar og iðkaðar
í sveitum landsins enn, þó eigi hafl ef til vill verið með
sömu ástundun, fylgi og fræknleik sem til forna. Menn
vita og, að hinir lærðu menn landsins hafa yfirleitt jafn-
an unnað giímunum, og eins ei hitt kunnugt, að sjómenn
í verunum, og það frá fornri tið, einknm á Suðurlandi og
vestra, hafa iðkað glímur meira og minna, og haft þær
sem aðal-skemtun sína og dægrastytting í landlegum
sínum, og auk þess iiafa þær frá fornu verið sérstakleg
og svo sem viðhafnar-skemtun, í einstökum héruðum lands-
ins, svo sem við Mývatn og víðar. Það er og alkunn-
ugt, að skólinn á Bessastöðum, er hann var þangað flutt-
ur í byrjun þessarar aldar, varð brátt nokkurs konar
gróðrarstía íslenzku glímunnar, og hafa frá honum komið
einna beztir glímumenn, svo kunugt sé; aftur á móti
heflr Reykjavíkurskóli aldrei fengið sama orð á sig, þó að
vísu hafi þar með köflum, sérí lagi á seinni tið, vaknað