Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 61
61
sem þörf var á. En er hann ritaði íslendingasögu, var
liættuiaust að segja frá þessu, ef það hefði satt vei ið.
í annan stað er eigi líklegt, að Arnflnnur einn hafl vilað
um þetta, en eigi þeir ísiendingar einnig, sem voru við
tal þeirra hertoga og Snorra.
Snorri var 61 ára, er þeir Skúli hertogi skildu, og
er þvi eigi mjög sennilegt, að hann hafl viljað fara að
brjótast í því, að gjörast jarl yfir íslandi. Hann var svo
vitur maður og reyndur, að hann hlaut að sjá, að hann
gat eigi náð völdum yfir íslandi þótt Skúli gæfi honum
jarlsnafnið eitt yflr landinu, nema eptir mikla og harða
baráttu. Þótt Snorri virðist hafa verið metorðagjarn og
fjegjarn maður, var hann þó enginn bardagamaður nje
ófriðarseggur, svo harla lítil líkindi eru til þess, að hann
á gamals aldri hafl viljað leggja út í önnur eins stóriæði
og þetta. Auk þess hefði hann þá orðið að vinna að því,
að fósturjörð hans missti sjálfsforræði sitt, en það vildi
hann aldrei. Hann hafði sýnt það áður, að hann vildi
ekkert að því vinna, þótt farið væri á leit um slíkt við
hann. Og hvernig átti Snorri að gera slíkt? Hann kunni
og skyldi betur en nokkur annar maður sögu íslendinga,
forna frelsisást þeirra og ættjarðarást. Hann hafði þá
fyrir nokkru skýrt svo meistaralega frá tilraunum Ólafs
konungs Haraldssonar til að ná íslandi undi sig og hinum
djúpvitru og fögiu svörum Einars Þveræings. Hann dáist
auðsjáanlega svo að drengskap og viturleik Einai’s, að ekki
má með líkum ætla honum, að fara nú að virða slíkt.
að vett.ugi og vinna þvert á móti því, sem hann vissi að
var rjett, drengilegt, fagurt og viturt.
Skúli hertogi hefur eflaust opt fundið löngun hjá sjer
til þess að fá konungsnafn, og stunduin hefur hann að
líkindum hugsað um, hvernig hann gæti fengið það. Það
er einnig eigi ólíklegt, að hann hafl verið farinn að hugsa
um að brjótast undan konungi, áður en Snorri fór, en