Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 48
48
þ'éssu er engan veginn sagt, að liOfunduiinn falsi söguna,
heldur að sagan sé gerð háð trúarssetningunum. Aðhöf-
undiniun kemur ekki til hugar að falsa hinar fornu frá-
sagnir, er auðsætt af því, að hann segir ekki síður frá
því, er setur blett á þjóðina, en hinu, sem henni verður
til ágætis talið. Þó verður því ekki heitað, að hann set.ur
viða dýrðarblæ á söguna t. a. m. sögu Móse, og sýnir
lýsing hans þá án efa oft.lega fremur það, hvernig hann
eða samtíð hans hefir hugsað ser hfið og viðburðina, heldur
en hvernig þett.a hvorttveggja liefir verið. En vísvitandi
rangfærir hann ekki söguna. í Prestaritinu eru viða
tekin upp einstök lagaákvæði og minni lagakerfi, er til:
heyrt hafa eldri lagasöfnum. Yfir höfuð snertir mikill
hluti þessa rits eingöngu iöggjöflna og þá aðallega hina
prestslegu löggjöf eða helgisiðalöggjöfina. Til þessa rits
telst rúmur helmingur allrar 1. Mós., stórir kaflar úr 2.
Mós. (t. a. m. 25.—31., 35. — 40. kap.), mestöil 3. Mós. og
mikill'hluti 4. Mós..
Þá er loks fjórða ritið, sem höf. Móse-bókanna hefir
tekið upp í safn sitt, 5. Móse-bók eða Deuteronomíum
(,,D“), og nægir oss að vitna til þess, sem þogar hefir
sagt verið viðvíkjandi því riti hór á undan.
Að enditigu skal þess getið, eins og áður hefir verið
á drepið lauslega., að öll þessi heimildariit, sem fimm-
bókaritið felur í sér, verða aftur fyrir oss í Josva-bók, en
það sýnir oss, að Josva-bók er ekki sjálfstætt rit við hlið-
ina á fimmbókaritinu, heldur að réttu lagi að eins einn
þáttur sama höfuðritsins, því að enginn vafi getur leikið
á því, að endursemjandi beggja sé einn og sami maður-
inn (eða sömu mennirnir). Þess vegna hafa fræðimenn
á síðustu árum tekið rit þetts inn í heildina, og nefna
hana einu nafni sexbókaritið (Hextdevkos). En með því
að þetta síðasttalda rit liggur fyrir utan verkefni vort hér,
skal ekki farið frekar út í þá sálma.