Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 54
54
sýn alls fólksins; því að hann stóð hærra en alt fólkið,
og þegar hún var opnuð, stóð alt fólkið upp. Og Esra
lofaði drottin, þann mikla guð, og alt fólkið svaraði:
Amen, amen! um leið og það fórnaði upp höndunum,
beygði sig og féll fram á ásjónur sínar til jarðar fyrir
drotni“ (Neh.8, 4—6). Þannig lýsir höf. Nehemía-bókar
þessum merkasta viðburði í sögu þjóðarinnar um margar
aldir, þeim viðburði, er „lögmálið" er viðurkent sem stjórnj
arskrá Gyðingaþjóðarinnar, og hyrningarsteinninn er lagð-
ur undir gyðingdóminn, eins og vér þekkjum hann úr
nýja testamentinu.
*
* *
Yér erum þá komnir að niðurlagi þessarar ritgerðar
og því verður ekki neitað, að niðurstaða ransókna vorra,
það sem þær ná, kemur í flestu tilliti í bága við skoðanir
almennings á þessum efnum, en það eitt getur aldrei
raskað sannleika þess, sem hér er skráð,
að Móse hvorki er né getur verið höfundur Móse-
bókanna,
að Móse-bækurnar eru ekki sjálfstætt sagnarit, heldur
samsteypa eldri íita, sem aðal höfundur þeirra hefir tekið
upp óbreytt að mestu, og loks
að Móse-bækurnar í þeirri mynd, sem vér eigum
þær nú, eru ekki framkomnar í heimi bókmentanna fyr
en um miðbik 5. aldar f. Kr.
Hvern telja eigi aðalhöfund Móse-bókanna, er ómögu-
legt að segja, og eiginlega er hér ekki um höfund að
ræða í vanalegri merkingu orðsins, því að hann er ekki
sjálfstæður sagnaritari, heldur að eins safnandi. Aðferð
hans er ekki sama aðferðin, sem sagnaritarar seinni alda
viðhafa. Þeir tileinka sér fyrst aðalinnihald heimildar-
rita sinna og endursemja. síðan frá eigin brjósti söguna í
nákvæmri samhljóðun við höfuðatriði hins tileinkaða efnis,
lýsa viðburðunum og leggja döm á þá, eins og þeir koma