Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 73
73
en eigi vildi hann flytja Stnrlu utan með sjer, og varð
Sturlu það að liappi. Fór Gissur á fnnd Hákonar kon-
ugs. Svarthöfði og Kolbeinn grön Dufgussynir áttu að
fara utan með Þorfinni fingur og Arnbirni salteyðu, en
þeir urðu apturreka. Yarð þá eigi af utanferð þeirra,
enda frjettu þeir þá útkomu Þórðar kakala.1
VIII. Útkomn ocj uppgangur Þórðnr kakala. Höfðingjar
Islands taka að teggja mál sín undir dóm
Noregskonungs. 1242—1246.
Eptir víg Snorra Sturlusonar voru þeir Kolbeinn Ai n-
órsson og Gissur Þorvaldsson langrikastir höfðingjar á
öllu íslandi. Eptir Örlygsstaðabardaga hafði Kolbeinn
kastað eign sinni á goðorð Sighvats Sturlusonar i Eyja-
firði og mestallar eignir hans; éi' svo að orði kveðið í
Sturlungu2, að hann legði undir sig allan Norðlendinga-
fjórðung, og tæki heimildir á öllum goðorðum af þeim
mönnum, er átt höfðu að fornu. Þó er líklegt, að goð-
orðin fyrir norðan Yaðlaheiði hafi eigi verið þar á meðal,
því Þingevingar voru hlutlausir í ófriði þessum. Sumarið
1247 ljet Kolbeinn alla bændur á Vestfjörðum vinna sjer
trúnaðareiða og varð hann þá ríkastur höfðingi á ís-
landi. Mátti þá heita, að þeir Gissur ijeðu þá yfir öllu
Islandi noi ðan frá Vaðlaheiði og alla leið austur að F’jórsá;
því þótt Þorleifur Þórðarson og fleiii minni höfðingjar í
Borgarfirði og þar í grennd lyti þeim eigi, máttu þeir
þó enga rönd við þeim reisa; auk þess hafði Þorleifur
setið hjá eptirmálunum eptir Snorra Sturluson og eigi viljað
hætta sjer. Gissur ijeði mestu á öllu Suðurlandi fyrir
vestan F’jórsá.
1) Sturl. I, 386—87, 390—91, 393, 400—2, 404—9; II, 1, 3;
Fras. X,3—4; Eirsp. 398; Frís. 524—25; Flat. III, 164; Ann. IV, V.
2) Sturl. I, 381.