Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 157
157
Áður enn til fulls er skilið við þetta mál, viljum vór
minnast lítið eitt á bœndaglímuna íslenzku, en hún er
reglulegur þjóðleikur, og jafnan til hennar stofnað er mai gir
glímufærir menn eru saman komnir. Hún byrjar xneð
því að kjcsa „bæ.ndurna“ svo nefndu, eða foringja hvors
flokksins fyrir sig; liagi þá svo til, að ganxlir bændur séu
við staddir, er á sinni tið hafa glimum unnað, þá eru þeir
svo sem sjálfkjörnir; annars eru tveir inir álitlegustu
glíinumennirnir teknir fyrir bændur, eða þá að mannvirð-
iugum er farið. Bændurnir ganga þá lítið eitt afsíðis til
að eigna sér hnapp í vesti eða treyju annars hvors þeirra.
Líka geta þeir uefnt sig nýjum nöfnum, og kalla þá glímu-
félagana til einn og einn í einu og spyrja: „Hvort kýstu
efri eða neðri?“ (þ. e. hnappinn), eða „hvort viltu heldur
fyigja Pétri eða Páli, Þór eða Óðni“ o. s. frv. Þá kosið
er, er inum sama vísað á vissan stað, og svo öllum, er
sama hnapp eða sama nafn kjósa, í hóp sér, svo tveir
verða hóparnir er kosning er lokið; gengur þá hvor bóndi
til síns hóps; og þegar svo þetta er komið í kring, hefst
glíman þcgar. Skipar þá annarhvor bóndinn liðsmanni út
á völlinn frá sér og hinn þegar öðrum á xnóti, og cru þá
inir yngstu og liðléttustu jafnan látnir fyrstir fara og má
vel vera, að tvennir eða þrennir séu í fyrstu boðaðir útí einu,
en svo til hagað, að þeir lendi saman, sem líkastir eru
að aldri, vegsti eða atgerfi. Jafnskjótt og einhver fellur,
skipar sá bóndinn, er manninn missti, annan þegar í hans
stað, sem þá ræður á inn uppi standandi, nema bóndi
hans viiji undan þiggja hann sökum mæði eða annars, og
er honum það frjálst og að skipa annan í hans stað.
í’annig gengur það koil af kolli unz alt lið er af öðrum
bónda fallið eða báðum,_en þá glíma bændurnir sjálfir,
og vinnur sá bændaglimuna, sem að lokum fellir hinn.
— Eiginlega þarf þó bóndinn, sem liðlaus er orðinn, að
fella fyrst alla þá, sem uppi kunna að standa af liði hins,