Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 17
17
Samúel hefði reynst eins tregur til að láta að óskum
lýðsins, ef hann hetði þekt, 5.Mós. 17. kap.? Nei. Eins og
vér þegar höfum sýnt, að fjöldi einstakra málsgreina i
fimmbókaritinu ber þess merki, að Móse hafi ekki skrifað
þær, þannig álítum vér og, að öll 5. Móse-bók beri þess áþreif-
anleg merki, að hún geti með engu móti veiið samin
af Móse.
Verði það nú ekki hrakið með lökum, að jafnstór
hluti fimmbókaritsins og 5. Móse-bók öll hljóti að vera.
til orðin ióngu eftir daga Móse - livað iöngu látum vér
ósagt að sinni — og fjöJdi einstakra atriða i hinum bók-
unum beri vott um hið sanra, hvað þær snertir, fáum vér
ekki betur séð, en að nægileg rök séu leidd að þvi, að
Móse sé ekki og geti ekki verið höfundnr fiinmbókarits-
ins, þótt honurn hafi verið eignað það um margar aldir.
En hér verður ekki staðar numið. Hin vísindalega
sögulega ransókn þessara rita knýr oss til að fara miklu
lengra en þetta.
Vér drápum áður á ósamrímanleika lagafyrirmæl-
anna í 5. Mós. 12, um samdrátt guðsdýrkunarinnar á
einn stað, við orðin í 2. Mós 20, 24, er virðast fara i
alveg gagnstæða átt. í fimmbókaritinu úir og grúir af
slíkum mótsögnum, sem engin biblíuskýring fær við ráðið.
í sömu bókinni, i sama kapitulanum og, þótt ótrúlegt sé,
í einu og sama versinu rekum vér -oss á þessar harla
merkilegu mótsagnir, sem heimskan ein og þekkingar-
leysið dirfast að bera á móti, að séu mótsagnir í raun
og veru. En fyrir vísindamennina hafa þessar mótsagnir
haft afarmikla þýðingu. Peirn er það meðal annars að
þakka, að vísindamönnunum hefir tekist að sýna fram á
hversu íit þessi séu til orðin, og þá um fram alt, að
fimmbókaritið eða hinar svo nefndu Móse-bækur séu ekki
sjálfstætt sagnarit eins manns, heldur samst.eypa ýmsra
eldri og yngri rita eftir ýmsa höfunda. En þá erum vér
2