Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 47
47
Til höfuð einkenna þess hofum vér þegar áður talið
það, að í því er guðs-nafninu Elóhím haldið fram að 2.
Mós. 6., en upp frá því er guð þar ávalt kallaður Jahve.
f’etta rit er nú venjulega kallað PrestarUið (eða ,,P“) —
af því að hér er tekið miklu meira tillit til allra áhuga-
efna prestanna, svo sem fórnfæringa, bátíða, prestaski úða,
skyldna og réttinda presta og lievíta og alls þess, er að
starfinu i helgidóminum lýtur, en í hinum öðrum heim-
ildarritum. Hér er einnig byijað á sköpun lieimsins
(I .Mós. 1, 1) og sögunni síðan haldið áfram niður að dauða
Móse. En það, sem hér einkennir alla framsetninguna
er það, að sagan er ekki sögð hér vegna sögunnar sjalfr-
ar, heldur aðallega til þess að skýra frá uppruna ýmsra
helgra siða og helgra athafna. Þó er höfundurinn engu
að siður mjög samstæðilegur (systematiskuij i frásögum
sínum; hann tíðbindur viðburðina með ártölum og mán-
aðardögum, og i ættartölunum, sem hann hefir sérstak-
lega miklar mætur á, skýrir hann nákvæmlega frá því,
hve lengi hver rnaður, sem nefndur er, hafi lifað; en
ættartölurnar rekur hann alla leið upp að Adam. Hann
flokkar sögu ættarinnar eða þjóðarinnar um þá þrjá sátt-
mála, sem guð gerir við Nóah, Abraham og ísraelslýð í
heild sinni, og hver hefir sitt ákveðna teikn, sem
sé: regnbogann, umskurnina og hvíldardaginn. Öll fyrir-
heitin, sem hér verða á vegi vorum, eru fastlega einskorðuð
við ísrael. Allar framtíðarvonir hans lúta að þessu eina,
dýrð og veldi hinnar útvöldu þjóðar. í'egar hann talar
um guð, varast hann allar mannlíkingar, guð er óendan-
lega hátt hafinn upp yfir mennina; hann talar að eins,
og það verður, sem hann vill. Englar eru aldrei nefndir
1 þessu riti, og þar er ekki heldur nokkru sinni talað um
drauma. Öll framsetningin er hversdagsleg, þur og þung-
lamaleg, en undur nákvæm í öllum greinum. Sagan er
hér ekki sögð vegna sögunnar sjálfrar, sögðum vér. Með