Tímarit Máls og menningar - 01.10.1976, Blaðsíða 28

Tímarit Máls og menningar
sér einna skást (enda er mér sagt að máttur þeirrar gyðju sé enn ófölskvað-
ur), og það má lesa gegnum það og gegnum það skín sól og stjörnur.
Ekki sá ég nokkurn svip né heyrði æmta eða skræmta í þeim heldri mönn-
um sem forðum stýrðu Rómaveldi og liðu þarna út og inn um gættir
(sem engar voru) sveipaðir toga og skrýfðir af kunnáttumönnum heima hjá
sér, og komu saman þarna á þessum litla stað, þar sem hver heyrði mál
annars, að ráða ráðum sínurn, sem öll voru af stórhöfðinglegasta tagi,
runnin undan rifjum Viðhaldsdygða þjóðanna, en af þessu sagði Bjarni frá
Vogi Þjóðverja og Rómverja hafa þegið rífastan skammt.
Nú er sú dýrð fyrir bí, eftir standa grátlega skemmdar marmaramyndir,
svo sem ég gat um, svo hvers manns hjarta mætti múverast sem það liti,
brotagrjótinu dengt í hauga, og stal ég mér steini. Það hefur líklega verið
Ijótt verk, en Ijótur er sá steinn, enga fegurð á honum að sjá, og úr marmara
er hann ekki, heldur einhverju alvanalegu grjóti. Vera má að Agústus
keisari (öðru nafni Oskustó, sá sem lét það boð út ganga að allur heimur-
inn skyldi gatrífast) hafi gengið á þessum steini, eða Lívía sú sem lét
Claudíus sonarson sinn heita sér því þegar hún lá fyrir dauðanum, að hann
tæki sig í guðatölu. Og það gerði hann með Ijúfu geði, enda hafði hún gert
honum margan gráan hrekk, drepið fyrir honum stúlkuna hans fallegu
og það á brúðkaupsdaginn, látið hann giftast ófreskju, hætt hann og
pínt.
Torg þetta, það má kallast eilíft, kring um það vaxa fegurri tré en á
öðrum stöðum.
Catacombe
Einn daginn var farið með okkur niður í moldir neðanjarðar, moldar-
göng óþarflega löng, koldimm og hræðileg og svo heilög að þar má
enginn segja orð. Við innganginn er málmplata fest og glóir, og stendur
á henni að þar fyrir neðan megi ekkert heyrast sem kalla mætti manna-
mál, heilagleiks vegna, og helst ekki hósta. Þetta las ég, því ég er svo-
lítið læs á ýmsar tungur, en því miður ekki fyrr en upp var komið, og
því lyfti ég upp úr talfærunum örlitlum hljómi við konuna sem átti
að passa mig, svo sem eins og þá er fugl tístir, lítill fugl, hræddur um
að óvinir heyri til sín og muni þá ná að éta sig, en hún svaraði um hæl:
„Vi maa ikke tale.“ Tók ég þá eftir því að allir þögðu, líka munkurinn
í gráa kuflinum sem gekk á undan með kerti.
234