Tímarit Máls og menningar - 01.10.1976, Blaðsíða 99

kafla er textanum breytt, fellt niður og
aukið við á grundvelli atburða sem
gerst hafa síðan ritið var samið (262—
263). Höfundur segir, lausleg þýðing
mín með hliðsjón af OP: „I Sovétríkj-
unum eru menn að reyna að leysa hann
(þ.e. vandann) með marxískum aðferð-
um, að láta kapítalisma víkja fyrir
sósíalisma. í öðrum heimshlutum reyna
menn að leysa vandann með því að
lappa uppá kapítalismann og reyna
(sic!) að hafa einhverja stjórn á hon-
um“. Þýðandi breytir þessu og segir í
nafni höfundar: „I Sovétríkjunum hófu
menn árið 1917 tilraun til að leysa
hann með marxískum aðferðum, að láta
kapítalisma víkja fyrir sósíalisma. Kín-
verjar og fleiri þjóðir hafa fylgt í kjöl-
farið, hver með sínum hætti þó. Ann-
ars staðar hafa menn reynt að leysa
vandann með því að lappa upp á kapí-
talismann og reyna að hafa einhverja
stjórn á honum.“ Svona gat Huberman
ekki komist að orði árið 1936 og við
endurútgáfu sá hann ekki ástæðu tilað
umrita þetta.
Það er allt annað mál þegar þýðandi
skýtur inn í textann athugasemdum frá
sjálfum sér, setur þær innan sviga og
merkir sér þær (t.d. á síðu 92 og a.m.k.
sjö öðrum stöðum). Eg tel að þessir
íaukar séu yfirleitt til bóta og hefðu
raunar mátt vera fleiri og meiri, ef ætl-
unin var að gera bókina gjaldgenga.
Eg vil nefna dæmi um sérstakiega
lofsverð vinnubrögð. Það er notkun á
orðasamstæðum um landbúnað: tví-
vangsræktun, þrívangsræktun (13) og
þaulræktun, þanræktun (49). Ætli þýð-
andinn hafi smíðað þær sjálfur?
„I upphaflegri útgáfu þessarar bók-
ar,“, segir í eftirmála, „er getið allra
þeirra rita sem vitnað er til orðrétt. Tal-
ið var ástæðulaust að gera það í ís-
Umsagnir um btekur
lenskri útgáfu því að í flestum til-
fellum er um að ræða rit sem ekki eru
til á íslensku, mörg eru líklega ekki til
á íslandi“. Þannig falla niður tilvitn-
anaskrá og heimildalisti; ekki hefur
heldur verið talin þörf á atriðisorða-
og nafnaskrá. Þetta atferli, að fella nið-
ur skrárnar, bendir til þess að útgefend-
ur hafi ekki tekið það mjög hátíðlega
að þeir væru að gefa út grundvallarrit.
Þarf ekki orðum að því að eyða, hve
ritið missir mikið af trúverðugleika sín-
um við þetta. Fyrir bragðið er útilokað
að bera afmörkuð atriði saman við
heimildir eða aðra höfunda. Lítt hjálp-
ar það uppá sakirnar að þýðandi leitast
við að taka nafn ívitnaðs höfundar inní
meginmálið og getur þá oft um heiti
rits, ýmist á íslensku eða ensku. Regla
er nefnilega engin. Dæmi af handahófi
um útkomuna: Nefndur er Cannon og
haft eftir honum langt mál (231). Eng-
inn mundi finna réttan mann í upp-
flettibókum, því að hann hét raunveru-
lega Edwin Cannan. I því sem haft er
eftir Cannan er minnst á Cairnes nokk-
urn og lætur þýðandi í té svigagrein
um það, hver hann var (OP lætur sín
að vísu ógetið þarna). Þá er það lík-
lega gleymt að Cairnes var getið í öðru
samhengi um 30 blaðsíðum fyrr.
Auðvelt er að sannfærast um að próf-
arkalestur sé ekki nógu góður á Jarð-
neskum eigum; sýnishorn: Nokkur
óregla er á svonefndum gæsalöppum,
þannig að þær eru ýmist of (200) eða
van (80). Stafir falla úr orðum: teure
fyrir tenure (16), veðbólga (104). Aðr-
ar stafavillur: Diterot fyrir Diderot
(147) — var kannske ruglað saman
þýskum myndlistarmanni og frönskum
heimspekingi? McGulloch fyrir Mc-
Culloch (192). Loks eru villur af öðru
tagi, eftilvill komu þær ekki allar til
301