Morgunblaðið - 16.12.1987, Blaðsíða 61
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER 1987
61
Rauða kross-húsið hjálparstöð
fyrir börn og ungmenni
Rauða kross-húsið við Tjarnargötu.
eftir Önnu Þrúði
Þorkelsdóttur
Rauða kross-húsið, hjálparstöð
fyrir böm og unglinga, á tveggja
ára starfsafmæli um þessar mundir.
A aðalfundi Rauða kross Islands
vorið 1985 var samþykkt að taka
sérstaklega til athugunar með hvaða
móti Rauði krossinn gæti orðið að
liði í baráttunni gegn fíkniefna-
neyslu ungmenna og komið þeim til
hjálpar sem þegar hefðu ánetjast,
einnig aðstandendum þeirra, og
hefja þegar þær aðgerðir sem teld-
ust brýnastar, enda stendur í 3. grein
í stefnuskrá RKÍ að stuðla skuli að
bættum uppeldis- og þroskaskilyrð-
um barna og unglinga.
í framhaldi af þessu var myndað-
ur vinnuhópur sem fulltnáar 8 deilda
á höfuðborgarsvæðinu og nágrenni
skipuðu að viðbættum fulltrúa frá
aðalskrifstofu og stjórn RKÍ.
Á fyrsta fundi vinnuhópsins var
kosin fjögurra manna framkvæmda-
nefnd sem þegar í stað hafði
samband við fjölmarga aðila og full-
trúa stofnana og hélt fundi með
þeim sem þegar unnu að slíkum
málum til þess að fá sem gleggsta
mynd af því sem gert var og hvar
væri mest þörf úrbóta.
Tvö stór verkefni töldust einkum
standa eftir, enda hvorki ódýr eða
auðveld, það voru neyðarathvarf,
hjálparstöð eins og ( var ráðist og
langtíma enduruppeldisheimili fyrir
tiltölulega fáa en illa fama unga
vímuefnaneytendur sem vegna æsku
sinnar töldust ekki eiga samleið í
meðferð með fullorðnum.
Rauði krossinn varð til á vígvelli
þegar reynt var að stöðva blæðingar
og bjarga lífi særðra hermanna án
þess að nafn þeirra eða þjóðerni
skipti máli. Þannig ákváðu hinar 8
deildir Rauða kross íslands að vinna
á sama hátt á vígvelli nútímans,
áfengis- og vímuefnaofneyslu sem
margt ungmennið hefur hlotið sár
af, nokkur aðeíns skrámur, önnur
svöðusár og enn þau sem til ólífis
hafa særst.
Ákveðið var að snerta kviku
vandamála þessara ungmenna, láta
sér ekki nægja að ræða um vand-
ann, halda ráðstefnur eða senda út
ályktanir, t.d. um að ofneysla áfeng-
is og annarra vímuefna væri talin
óholl, ofbeldi, flækingur og heimilis-
leysi ekki talið vsðnlegt til góðrar
framtíðar.
Mannúðarstefna Rauða krossins
er rauði þráðurinn í þessu starfi sem
og öðru hjá félaginu. Þann 14. des.
1985 var opnuð Hjálparstöð RKÍ
sem nú gengur undir nafninu Rauða
kross-húsið á Tjarnargötu 35, í hús-
næði sem Reykjavíkurborg góðfús-
lega leigir félaginu gegn lágri
greiðslu. Rauða kross-húsið er opið
allan sólarhringinn alla daga fyrir
böm og unglinga að 18 ára aldri.
Þangað geta þau komið að eigin
frumkvæði eða eftir ábendingum án
fyrirvara.
Þar fá ungmennin aðhlynningu,
mat, aðstöðu til hreinlætis og svefns
og verða að skilgreina vanda sinn
og vilja til úrbóta. Þeim er bent á
þær leiðir sem til eru og studd til
sjálfshjálpar. Gestir eru nákvæm-
lega skráðir svo sem aldur, kyn,
ástæða fyrir komu, neysla vímuefna,
fjölskylduaðstæður, skóli, vjnna, en
án riafns.
Úttekt á starfi Rauða krosshúss-
ins hefur verið gerð af sálfræðinem-
um í Háskóla Islands undir stjóm
dr. Eiríks Amar Amarsonar og
tölvufærð. Fyrsta starfsárið var
hugsað sem könnun á þörf slikrar
hjálparstöðvar en það leiddi í ljós
að hún var svo mikil að ákveðið var
að halda rekstrinum áfram og bæta
við sérstakri símaþjónustu fyrir börn
í vanda. Stjóm Rauða kross-hússins
er í höndum sjálfboðaliða en for-
stöðumaður og annað starfsfólk er
launað.
. í bamasímann svara vel menntað-
ir sjálfboðaliðar sem auk þess eru á
stuttu námskeiði áður en þeir heíja
starf.
Um 260 gestir hafa gist hjálpar-
stöðina um lengri eða skemmri tíma
frá upphafi starfsins, auk þess hafa
margir komið aðeins i stuttar heim-
sóknir til ráðgjafar. 400 símtöl éru
skráð frá börnum síðan barnasíminn
var opnaður fyrir rúmum 9 mán.
Nú spyr e.t.v. einhver, hvað kostar
svona rekstur og hver borgar? Sam-
starfsdeildirnar 8 hafa greitt rekstur
Rauða kross-hússins með styrk úr
ríkissjóði 1987, einnig hafa ótal ein-
staklingar og félagasamtök lagt
okkur lið með matar- og húsbúnað-
argjöfum, má þá fyrir utan einstakl-
inga t.d. nefna Kvennadeild
Reykjavíkurdeildar Raucfe krossins,
Hvítabandskonur, Soroptimista, Lio-
nessur og nú síðast Thorvaldsen-
konur. Þökk sé þeim öllum.
Starfsfólk, sem flest er kennarar
eða uppeldisráðgjafar, er í lág-
marki, aðeins einn á vakt, en gestim-
ir sjálfir og'sjálfboðaliðar RKÍ veita
aðstoð. Kostnaður af rekstri hjálpar-
stöðvarinnar svarar u.þ.b. til einu
og hálfu rúmi á sjúkrahúsi í árs-
rekstri.
Á tímamótum, tveggja ára af-
mæli, er horft um öxl. Höfum við
gengið til góðs? Það er einnig horft
fram á við. Eigum við að halda
áfram? Hvað getum við gert betur?
Hvemig getum við tryggt áfram-
haldandi rekstur þessarar sérstæðu
hjálparstöðvar sem vakið hefur at-
hygli utan lands sem innan. Það er
gott að vita til þess að enginn ungl-
ingur þarf að liggja úti eða hnupla
sér fyrir mat ef verulega kreppir að
og það er gott að vita að þeir sem
búa við ofbeldi og vonlausar heimil-
isástæður geta flúið til okkar og
þeir sem eru á valdi vímuefnaneyslu
og öllu sem þvi fylgir geta fengið
hvatningu og styrk til að leita úr-
Anna Þrúður Þorkelsdóttir
„Við Rauða kross-fólk
getum því miður ekki
bjargað öllum ung-
mennum í vanda en
áreiðanlega einhverj-
um, mörgum hjálpað til
sjálfshjálpar, en sýnt
öllum sem til okkar
leita mannúð í anda
Rauða krossins og kær-
leika sem margir okkar
gesta hafa haft lítil
kynni af
ræða og þeir sem hafa engan fullorð-
inn ættingja eða vin til að tala við
í einlægni og leita ráða hjá geta
r hringt eða komið til okkar.
Ungmenni eru tilfinningarík og
bráðlát og vandann ber ekki ætíð
að höndum milli kl. níu og fimm,
þess vegna erum við ætíð til viðtals.
Við Rauða kross-fólk getum þvf
miður ekki bjargað öllum ungmenn-
um í vanda en áreiðanlega einhveij-
um, mörgum hjálpað til sjálfshjálpar,
en sýnt öllum sem til okkar leita
mannúð í anda Rauða krossins og^
kærleika sem margir okkar gesta
hafa haft lítil kynni af.
Höfundur er deildarstjóri ífélaga-
starfialdraðra l\já Reykjavikur-
borg, formaður stjórnar Rauða
kross-hússins og varaformaður
Rauða kross íslands. j
v>
teV8t ' m
■atv
ys»'
Vöruhús Vesturlands Borgarnesi sími 93-71 200
- er birgðamiðstöðin ykkar.