Morgunblaðið - 21.03.2000, Blaðsíða 48
48 ÞRIÐJUDAGUR 21. MARS 2000
HESTAR
MORGUNBLAÐIÐ
A Margir
kallaðir
Meðan tamningamenn víða um land temja
ung hross og þjálfa gæðinga fyrir landsmót-
ið og önnur mót sumarsins vinna eigendur
stóðhesta að tjaldabaki í að fínna afkvæmi
hesta þeirra með afkvæmasýningu á lands-
móti í huga. Valdimar Kristinsson fletti 1
gegnum kynbótamat Bændasamtakanna
frá því í haust og skoðaði hvaða hestar ættu
hugsanlega möguleika á að koma fram með
afkvæmum á landsmótinu í Reykjavík.
í heiðursverðlaunaflokki virðist ekki
um auðugan garð að gresja hvað fjold-
ann varðar. Orri frá Þúfu fær væntan-
lega Sleipnisbikarinn og mun tróna
einn í þeim flokki að því er best verður
f ;séð. Það hefur ekki tíðkast að hestar
komi tvisvar fram til heiðursverð-
launa en hins vegar er ekkert sem
bannar það. Sem dæmi má nefna að
Kolfinnur frá Kjamholtum var sýnd-
ur ’97 með afkvæmum til heiðursverð-
launa á fjórðungsmóti á Kald-
ármelum. Þar var um að ræða mót og
umgjörð sem ekki bauð upp á sterka
auglýsingu fyrir hestinn auk þess sem
ætla má að í dag væri hægt að tefla
fram mun sterkari hópi hrossa undan
klámum en gert var ’97. Það gæti því
verið skoðunarvert fyrir eigendur
'•Xolfmns að skoða möguleika á af-
kvæmasýningu í sumar. Um aðra
hesta er vart að ræða því Þokki frá
Garði og Stígandi frá Sauðárkróki
hafa báðir hiotið Sleipnisbikarinn og
hafa því ekkert að vinna. Stígur frá
Kjartansstöðum hefur verið sýndur til
heiðursverðlauna á landsmóti og þarf
vart á frekari auglýsingu að halda.
Vantar fleiri afkvæmi
í heiðursverðlaunin
Ef litið er yfir þann hóp sem sýnd-
ur var til 1. verðlauna fyrir afkvæmi á
landsmótinu á Melgerðismelum ’98
kemur í ljós að alla vantar þá fleiri
dæmd afkvæmi á bak við sig til að
eiga möguleika í heiðursverðlauna-
hópinn. Sá efsti Kraflar frá Miðsitju
vantar tif dætnis 18 afkvæmi til að
komast í heiðursverðlaunaflokkinn
og virðist ljóst að engir nýir hestar
bætast í hóp þeirra hesta sem upp-
fylla einkunn og fjölda afkvæma til
heiðursverðlauna.
En spennan snýst um þá hesta sem
hugsanlega munu koma fram til 1.
verðlauna miðað við stöðuna í kyn-
bótamatinu eftir dóma síðasta árs
virðast 19 hestar eiga möguleika á að
komast á landsmót. Ef gengið er út
frá því að vel sé mögulegt að tíu af-
kvæmi undan einum hesti komi fram
í dómum og vinni eigendur eða að-
standendur hestanna heimavinnuna
sína ættu allir þessir hestar að hafa
raunhæfa möguleika. Með stórbættu
skýrsluhaldi undanfarinna ára er nú
mun auðveldara er nú að afla upp-
lýsinga um hvar afkvæmi einstakra
hesta er að finna og í framhaldinu í
hvaða ásigkomulagi þau eru.
Þeir hestar sem eru nú þegar yfir
lágmörkum eru Páfi frá Kirkjubæ
með 124 stig og 20 afkvæmi, Safír frá
Viðvík 123/26, Sólon frá HóU 123/22,
Þorri frá Þúfu 122/15, Galdur frá
Laugarvatni 122/16.
Andvéiri og Gustur
líklegir sigurvegarar
Af þeim sem ekki hafa þegar náð
lágmörkum stendur Gustur frá Hóli
Gustur frá Hóli er með góða stöðu í hrossaræktinni. Afkvæmi hans koma vel út og mjög líklegt er að hann muni
berjast um efsta sætið f keppni stóðhesta með afkvæmum á landsmótinu í sumar. Knapi er Ragnar Ingólfsson en
myndin var tekin á landsmótinu 1994 þegar Gustur stóð efstur í flokki stóðhesta sex vetra og eldri.
líklega best að vígi, er með 126/14 og
vantar því aðeins eitt afkvæmi í dóm
til að ná mörkunum. Hæstur þeirra
hesta sem vantar afkvæmi er And-
vari frá Ey með 128/6 og vantar því 9
afkvæmi í dóm. Hann hefur verið eft-
irsóttur og alltaf fullt hjá honum síð-
an Hrossaræktarsamtök Suðurlands
festu kaup á honum. Það þýðir að í
hverjum árgangi ætti að vera kring-
um sextíu afkvæmi og þau sem nú
þegar hafa komið fram lofað góðu.
Það gæti því vel hugsast að þessir
tveir hestar gætu keppt öðrum frem-
ur um toppsætið í þessum flokki á
landsmótinu nái þeir mörkunum.
Af öðrum hestum sem möguleika
eiga eru Galdur frá Sauðárkróki með
115/24 vantar 6 afkvæmi, Tvistur frá
Krithóli 119/27 vantar 3 afkvæmi eða
þá að að hækka sig um eitt stig. Oður
frá Brún er með 125/5, vantar 10 af-
kvæmi, Logi frá Skarði er með 124/
11, vantar 4 afkvæmi, Blær frá
Kjamholtum 122/11, vantar 4 af-
kvæmi, Mímir frá Ytra-Skörðugili
122/5, vantar 10 afkvæmi, Kjarkur
frá Egilsstöðum 122/7, vantar 8 af-
kvæmi, Geysir frá Gerðum 120/14,
vantar 1 afkvæmi, Örvar frá Neðri
Asi 120/7, vantar 8 afkvæmi, Stormur
frá Stórhóli 119/8, vantar 7 afkvæmi
og eitt stig, Kolfinnur frá Kvíarhóli
119/9 vantar 6 afkvæmi og eitt stig.
Þá er ónefndur Kveikur frá Miðsitju
sem er með 112 stig og 60 dæmd af-
kvæmi og vantar því 3 stig en vitað er
að nýjir eigendur hans hyggjast
reyna með hann í afkvæmasýningu á
landsmóti.
Að tryggja hesti
brautargengi
Það er út af fyrir sig mikil kúnst að
tryggja stóðhesti gott brautargengi í
kynbótamatinu. Hér áður fyrr
byggðust afkvæmadómar á einstak-
lingsdómum 6 bestu afkvæma hesta
sem völ var á eða 12 ef um heiðurs-
verðlaun var að ræða. Þá stóð keppni
stóðhestanna um það hver gæfi bestu
toppana. Nú þurfa hestamir að sýna
meiri breidd í afkvæmahópnum og
eigendur hestanna hafa ekki eins
góða stjóm á því hvaða afkvæmi fara
fyrir dóm. Með góðri yfirsýn og
dugnaði geta eigendur stóðhesta þó
haft mikil áhrif á hvaða afkvæmi fara
fyrir dóm en með því að halda öllum
lakari afkvæmunum til hlés má
tryggja hestunum betri útkomu í
kynbótamatinu en þeir kannski í
raun verðskulda. Telja verður frekar
ólíklegt að slíkt sé stundað kerfis-
bundið og almennt virðist kynbóta-
matið hafa náð að vinna sér tiltrú
hestamanna. Kynbótamatið gerir ráð
fyrir að sem flest afkvæmi komi fyrir
dóm og helst að öll tamin afkvæmi
komi í dóm. Varðandi þá hesta sem
eiga möguleika að komast með af-
kvæmi inn á landsmótið er ljóst að
þótt eitthvað vanti upp á er ekki sjálf-
gefið að markið náist með því einu að
koma tilskildum fjölda afkvæma í
dóm. Standi hestarnir tæpir hvað
einkunn varðar má lítið út af bera
hvað gæði afkvæmanna varðai- sem í
dóm koma.
Afkvæmasýning stóðhesta er afar
mikilvægur áfangi hjá hverjum stóð-
hesti. Einstaklingsdómur hestsins
verður hjóm eitt þegar hesturinn hef-
ur sýnt í afkvæmum sínum hversu
mikili eða lítill bógur hann er í erfð-
um og það eitt skiptir máli þegar
gæði kynbótagrips eru metin. Þá
skiptir litlu máli hver var frammi-
staða í einstaklingsdómi fyrir nokkr-
umárum.
Forsendur fyrir þessum vanga-
veltum eru byggðar, eins og fram
kemur, á útreikningum frá því í
haust. Eftár er að endurreikna kyn-
bótamatið vegna þeirra breytinga
sem gerðar hafa verið á kynbótadóm-
um og síðan verður endurreiknað að
loknum héraðssýningum í sumar en
síðustu sýningamar fyrir landsmót
verða 19. júní. Fljótlega að þeim
loknum liggur fyrir hvaða stóðhestar
hafa sloppið í gegn.
Akureyringar gefa
frískan tón fyrir sumarið
Léttismenn á Akureyri héldu mikla
hátíð um helgina þar sem keppt var í
tveimur styrkleikaflokkum í tölti og
bama- og unglingaflokki. Þá var
keppt í fljúgandi skeiði en meðal
þátttakenda þar vom þýsku lands-
liðsmennimir Jens Fuchtenschnied-
er og Uli Reber en þeim var sérstak-
lega boðið á Vetrarleika Léttis tii
þátttöku í úrvalstölti á laugardags-
kvöldið í nýju skautahöllinni á Akur-
eyri.
Mótið, sem var opið, átti að hefjast
á laugardag en vegna veðurs varð að
flytja til dagskrárliði og sömuleiðis
varð veðrið til þess að margir þeirra
er hugðust koma úr öðram byggðar-
. X.lögum og taka þátt í mótinu urðu að
gera sér að góðu að sitja heima. Þar á
meðal vora íslandsmeistaramir í
tölti, Egill Þórarinsson og Blæja frá
Hólum. En stemmningin í skauta-
höllinni var geysigóð meðal tæplega
sjöhundrað gesta en þar á meðal
voru bæjarstjórnarmenn og ýmsir úr
forystu íþróttahreyfingarinnar á Ak-
ureyri. Þykir líklegt að nú séu Akur-
eyringar komnir á bragðið með rúma
inniaðstöðu fyrir sýningahald og
spurning hvort óskir um reiðhöll þar
í bæ verði ekki háværari í kjölfar
sýningarinnar í skautahöllinni.
I töltinu í höllinni tóku þátt 16 úr-
vals töltarar og knapar en auk þess
vora sýndir þar þrír stóðhestar, þeir
Sorti frá Akureyri, Dagfari frá
Kjarnholtum og Ægir frá Móbergi.
Þá komu fram á mótinu margar efni-
legar kynbótahryssur. Ekki vakti
síður athygli sýning Gusts frá Hóli
ásamt þremur afkvæma hans sem
þóttu standa vel uppi í hárinu á föð-
urnum. En það var Höskuldur Jóns-
son sem sýndi aðalstjörnur kvölds-
ins, Sölva frá Garðshorni og Þoku frá
Akureyri, sem var eitt afkvæma
Gusts á sýningunni.
Úrslit móta helgarinnar urðu ann-
ars sem hér segir:
Vetrarleikar á Akureyri
Tölt-A
Kristján Þorvaldsson á Snepli frá
Akureyii
Helga Árnadóttir á Þokka frá Ak-
ureyri
Þorbjörn H. Matthlasson á Vin frá
Akureyri
Þorsteinn Bjömsson á Drafnari
frá Akureyri
Birgir Arnason á Þrá frá Akureyri
Tölt-B
Inga S. Jónsdóttir á Þyrli frá
Grand
Sigríður Kr. Sverrisdóttir á Golu
frá Skriðu
Amar Sigfússon á Emil frá Ing-
ólfshvoli
Guðlaugur Arason á Gylli frá
Sauðárkróki
Davíð Sverrisson á Nótt frá Skriðu
Tölt bama
Sunna Guðmundsdóttir á Þremli
frá Akureyri
Elísabet Þ. Jónsdóttir á Fáki frá
Akureyri
Tölt unglinga
Ragnhildur Haraldsdóttir á Gauta
frá Akureyri
Rut Sigurðardóttir á Stormi frá
Krossi
Þorgils Magnússon á Sóma frá
Hofsstöðum
Dagný B. Gunnarsdóttir á Sporði
frá Hvestu
Þórhallur Guðmundsson á Flugari
fráÚthlíð
Skeið 100 m, fljótandi start
Baldvin A. Guðlaugsson á Vaski
frá Vesturhlíð, 8;6 sek.
Erlendur A. Oskarsson á Yiju frá
Brennihóli, 8,7 sek.
Þorbjörn Matthíasson á Vissu frá
Brennihóli, 8,8 sek.
Höskuldur Jónsson á Hákoni frá
Kríthóli, 9,0 sek.
5. Uli Reber á Dumbi frá Skriðu,
9,2 sek.
Stjörnutölt i skautahöliinni
Höskuldur Jónsson á Sölva frá
Garðshorni
Stefán Friðgeirsson á Galsa frá
Ytri-Skógum
Björgvin Daði Sverrisson á
Dimmu frá Þverá
Arnar F. Grant á Loga frá Brenni-
hóli
Benedikt Ambjörnsson á Kóngi
frá Miðgrand
Opin töltkeppni í Reiðhöllinni í
Víðidal
Tölt 19 ára og yngri
1. Elísabet Eir, Sörla, á Val frá
Litla-Bergi, 5,50/6,16
2. Rakel Róbertsdóttir, Geysi, á
Pílu frá Kistufelli, 5,37/6,04
3. Hinrik Sigurðsson, Sörla, á
Garra frá Grand, 5,47/6,00
4. Guðbjörg B. Snorradóttfr, Fáki,
á Móbrá frá Dalsmynni, 5,33/5,83
5. Sigurður R. Sigurðsson, Fáki, á
Hrefnu frá Þúfu, 5,23/5,53
Tölt áhugamanna
1. Ingólfur Jónsson, Fáki, á Vísu
frá Kálfhóli, 6,13/6,67
• 2. Fríða Steinarsdóttir, Fáki, á
Knerri frá Akranesi, 6,13/6,50
3. Maríanna Gunnarsdóttir, Fáki,
á Hyl frá Stóra-Hofi, 5,87/6,44
4. Þórður Heiðarsson, Glaði, á
Svarti frá Hofi, Vatnsdal, 5,73/6,38
5. Arna Rúnarsdóttir, Fáki, á Ná-
nös frá Jaðri, Héraði, 5,57/6,07
Tölt atvinnumanna
1. Gylfi Gunnarsson, Fáki, á Gyðu
frá Hólabaki, 6,47/7,20
2. ísólfur Þ. Líndal, Þyti, á Jarl-
hettu frá Neðra-Ási, Skag. 6,57/7,04
3. Sigurbjörn Bárðarson, Fáki, á
Húna frá Torfunesi, Hún. 6,47/7,00
4. Ragnar Hinriksson, Fáki, á Þór
frá Litlu-Sandvík, Árn. 6,30/6,64
5. Lena Zielenski. Fáki, á Væng
frá Auðsholtshjáleigu, Ám. 6,40/6,57
Lull
1. Hilda K. Garðarsdóttir á Fnyki
frá Kæsustöðum
2. Róbert Petersen á Flækjufæti
frá Samhliðastöðum
3. Ragnar Hinriksson á Skyndi-
skeiði
4. Sigurður V. Matthíasson á
Kidda frá Barka
5. Jón Þ. Steindórsson á Tweety
frá Hliðarstöðum
Ik,
ÁSTuno
NÝTT-NÝTT
Ný sterk
fljótandi
bíótínblanda
FREMSTIR FYRIR GÆÐI