Morgunblaðið - 21.03.2000, Blaðsíða 54
54 ÞRIÐJUDAGUR 21. MARS 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
INGIR.
HELGASON
A
sjúklinga sem vinna verðmætt sjálf-
boðaliðastarf. Auk þess eru margir
fleiri sem styðja félagið beint og
óbeint. Starfsemi félagsins er orðin
bæði margþætt og viðamikil og gegn-
ir mikilvægu hlutverki í heilbrigðis-
þjónustu landsmanna. Leit að leg-
háls- og brjóstakrabbameini fyrir
allar konur á íslandi, fjölþætt og
skipulegt tóbaksvamarstaif, Krabba-
meinsskrá þar sem skráning og vís-
indaleg úrvinnsla gefa upplýsingar
um öll greind krabbamein hér á landi,
^vísindarannsóknir á brjóstakrabba-
meini sem eru í fremstu röð á alþjóða-
vettvangi, öflun fimm íbúða til afnota
fyrir krabbameinssjúklinga utan af
landi og fjölskyldur þeirra í samvinnu
við Rauða krossinn og Heimahlynn-
ing Krabbameinsfélagsins sem veitir
krabbameinssjúklingum sem vilja
dvelja heima með sjúkdóm sinn og
fjölskyldum þeirra stuðning, eru
stærstu verkefni félagsins og þau sem
fólkið í landinu þekkir best.
Ingi R. Helgason var einn þessara
einstaklinga sem hafa með áhuga sín-
um og óeigingjörnu framlagi lagt
Krabbameinsfélaginu ómetanlegt lið.
Hann kom til starfa fyrir Krabba-
meinsfélag íslands, meðan hann var
enn í fullu starfi, þegar hann tók sæti í
- 'Vísindaráði félagsins 1988 en þar sat
hann til ársins 1991 og var formaður
þess 1990-91 er hann var kosinn í
stjóm og framkvæmdastjóm félags-
ins. Hann varð þá einnig gjaldkeri fé-
lagsins og formaður fjármálaráðs og
gegndi þeim hlutverkum þar til hann
lést.
Ingi var reyndur í félagsmálum,
stjómmálum og fjármálum og þekkti
gangverk atvinnulífs og stjómkerfís
auk þess sem þekking hans á lögfræði
dugði vel. Hann var aðsópsmikill, úr-
ræðagóður og mjög fylginn sér og lá
aldrei á liði sínu þegar málefni félags-
ins voru annars vegar. Eftir að hann
hætti störfum fyrir aldurs sakir varði
hann enn meiri tíma en áður til sjálf-
boðaliðastarfa í þágu Krabbameinsfé-
lagsins og þau vom ófá sporin sem
hann gekk ýmissa erinda fyrir félag-
ið. Alltaf var hann reiðubúinn að
leggja hönd á plóg og vann sín störf
góðfúslega og með glaðri lund. Það
var þeim ljóst sem með honum unnu
að stjóm félagsins að hann vann af
einlægni og hugsjón að framfömm í
baráttunni gegn krabbameini. Við
samstarfsfólk hans hjá Krabbameins-
félagi íslands þökkum honum góða
samvinnu og samvera á liðnum ámm
og munum sakna hugsjóna- og bar-
áttumanns fyrir mikilvægu málefni.
Rögnu eiginkonu hans, bömum og
öðmm ástvinum sendum við innilegar
samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Inga R. Helga-
sonar.
Guðrún Agnarsdóttir,
forstjóri Krabbameinsfé-
iags Islands.
Við í starfsmannafélagi Vátrygg-
ingafélags Islands kveðjum með þess-
um fátæklegu orðum Inga R. Helga-
son, heiðursfélaga starfsmannaf-
élagsins.
Við sáum fyrir okkur að Inga
mætti auðnast, að loknu erilsömu
-' starfí, að eiga náðugt ævikvöld í faðmi
fjölskyldu og vina, laus við argaþras,
kvein og kvartanir, en enginn má
sköpum renna. Þar sem Ingi var
bóngóður var það engin þrautaganga
að leita til hans með erfíð mál, sem
Ingi reyndi ávallt að leysa með sann-
gimi.
Ingi kom að sumarhúsamálum
starfsmannafélagsins, veitti félaginu
dyggan stuðning og var, án þess að á
nokkum sé hallað, velgjörðarmaður
félagsins, enda gerður að heiðursfé-
laga. Heiðursfélagi varð Ingi ekld fyr-
ir það eitt að hafa látið fé af hendi
i’akna, heldur ekki síst fyrir einlægan
góðvilja í garð félagsins.
Okkur í starfsmannafélaginu er
bmgðið við andlát Inga, eitthvað sem
okkur var kært er horfið á braut, en
minning um góðan dreng lifir og
bregðurbirtu.
Starfsmannafélagið þakkar fyrir
~ velvild gagnvart starfsmönnum VIS
og sendir eiginkonu, bömum og öðr-
um vandamönnum innilegar samúð-
arkveðjur.
Starfsmannafélag
Vátryggingafélags Islands
Ingi R. Helgason var einn þeirra
framsýnu baráttumanna sem stóðu
að stofnun Samtaka um tónlistarhús
árið 1983. Ingi var ávallt virkur félagi
í samtökunum, átti sæti í fulltrúaráði
samfellt frá stofnun, sat í stjórn frá
1993, var formaður 1993-1995 og
varaformaður eftir það.
Það hefur verið hlutverk Samtaka
um tónlistarhús að halda hugmynd-
inni um tónlistarhúsið lifandi í 15 ár,
allt þar til ríki og borg tóku ákvörðun
um það í janúar 1999 að beita sér fyrir
byggingu tónlistai'húss og ráðstefn-
umiðstöðvar í miðborginni. Það er á
engan hallað þótt fullyrt sé að enginn
hafí átt jafn mikinn þátt í því og Ingi
R. Helgason að samtökunum auðnað-
ist að gegna þessu hlutverki.
Ingi hafði til að bera marga eigin-
leika sem nutu sín vel í starfí fyrir
samtökin. Fyrst ber að nefna einlæg-
an áhuga á málefnum tónlistarhúss-
ins og einbeittan vilja til að vinna að
framgangi þess. Hann var því ávallt
boðinn og búinn til að fórna tíma í
þágu samtakanna.
Þá var víðtæk reynsla Inga af fé-
lagsstarfi og úr atvinnulífi mjög mikil-
væg fyrir samtökin, ekki síst við
stefnumótun. Ingi hafði þannig for-
ystu um það árið 1994 að mótuð var sú
stefna að leggja höfuðáherslu á að ná
sem fyrst samstöðu og samstarfi við
ríki og borg um byggingu og rekstur
tónlistarhússins. Jafnframt var lýst
stuðningi við þá hugmynd að sameina
tónlistarhús og ráðstefnumiðstöð.
Samtökin hafa til þessa starfað í sam-
ræmi við stefnuna sem mörkuð var
árið 1994.
Enn má nefna að Inga lét einkar
vel að meta stöðu mála og hafði næmt
auga fyrir því hvaða kostir væm
raunhæfir. Við þær aðstæður minnti
hann stundum á þau orð, sem höfð
era eftir Bismarck að „stjómmál era
list hins mögulega“.
Samtök um tónlistarhús hafa ríku-
lega notið starfs Inga í þágu samtak-
anna. Þeir fjölmörgu sem starfað hafa
með Inga á þeim vettvangi minnast
hans með þakklæti fyrir áhuga hans,
ráðsnilld og raunsæi en þó ekki síst
fyrir þá hlýju sem einkenndi alla hans
framkomu.
Samtök um tónlistarhús færa eig-
inkonu Inga, Rögnu M. Þorsteins, og
bömum hans samúðarkveðjur.
Stefán P. Eggertsson,
formaður Samtaka um
tónlistarhús.
Merkilegri lífsgöngu afreksmanns
er lokið. Ingi R. Helgason var mikill
maður af atgervi og ásýndar. Hrjúfur,
ákveðinn og sjálfskipaður forystu-
maður en einnig ljúfur músíkant og
skemmtilegur sögumaður.
Það var fróðlegt fyrir mig að kynn-
ast vinnubrögðum hans í viðkvæmu
og flóknu úrlausnarefni sem við unn-
um að fyrir nokkrum áram. Hann var
sóknarmaður og tefldi vömina djarft
en hafði úthugsaðar vamir og þegar
staðan skýrðist náðist viðsættanleg
lausn úr erfiðri stöðu.
Hann kynnti sig iðulega sem Inga
R. skákmeistara þegar hann leitaði að
mér. Hann hafði mikinn skákáhuga
og fylgdist vel með, en skákmeistara-
tignina kvað hann Morgunblaðið hafa
gefið sér á dögum kalda stríðsins þeg-
ar skáksigrar Inga R. Jóhannssonar
urðu einhveiju sinni Helgasonar á
síðum blaðsins.
Listamannstaugin snart djúpt í
Inga R. og hann var jafnframt hvata-
maður að stuðningi við ýmis menn-
ingarleg málefni. Sem forstjóri
Branabótafélags Islands beitti hann
sér fyrir stofnun sjóðs á vegum fé-
lagsins sem árlega styrkti listamenn
með starfslaunum. Sá sjóður reyndist
meðal annars ungum skákmönnum
mikilvæg hvatning og stuðningur sem
kepptu að útnefningu alþjóðlegra
áfanga.
Við kveðjum Inga R. Helgason
með eftirsjá og virðingu. Blessuð sé
minning hans.
Karl Þorsteins.
Þá er sjúkrastríðinu hans Inga lok-
ið, þessi öðlingur fallinn í valinn svo
alltof fljótt.
Þessar fáu línu eru skrifaðar til að
þakka honum Inga fyrir allt það sem
hann gerði fyrir mig og mína, af
vandalausum var það sérstakt.
Eg hugsa að margir séu mér sam-
mála að ekki varð hann Ingi ríkur af
fé, fyrir alla þá góðvild sem hann
sýndi í svo ríkum mæli.
Hann var stór maður með stórt
hjarta og aldrei skipti máli hvar fólk
var í metorðastiganum, ef einhverja
aðstoð var hægt að veita.
Sem yfirmaður var hann frábær og
talaði við alla sem jafninga, oft vora
fjöragar umræður þegar hann settist
hjá okkur í kaffitíma, enda var hann
Ingi svo skolli skemmtilegul•.
Elsku Ragna og aðrir ástvinir, frá
okkur Jóni er hugheil samúð, genginn
er góður maður.
Hvfldu í friði vinur.
Sveinsína.
Ingi R. Helgason verður jarðsettur
í dag.
Um hugann fljúga minningar frá
kynnum okkar og samstarfi sem hófst
við aðdraganda að stofnun og rekstri
VÍS. Mér verður ósjálfrátt hugsað til
þess hvað lífið er fullt af tilviljunum
þegar horft er til baka. Það á ekki síst
við um það hverjir starfa við hvaða
verkefni á hverjum tíma, hverjir velj-
ast til samstarfs og hverjir til sam-
keppni.
Það var á síðari hluta árs 1988 að
fundum okkar Inga bar fyrst saman.
Þá hafði nýlega verið afráðið að ég
hæfi störf hjá Samvinnutryggingum í
ársbyrjun 1989. Eitt af því fyi-sta sem
fyrir lá á því sviði var að taka þátt í
könnunarviðræðum um hugsanlega
hagræðingu í vátryggingarekstri með
samstarfi Samvinnutrygginga og
Branabótafélagsins, þar sem Ingi var
forstjóri. Það kom strax í ljós að hug-
myndir um aðgerðir til að efla starf-
semi þessara félaga fóra ágætlega
saman. I janúar 1989 var, á skömm-
um tíma, gengið frá samningum um
undirbúning, stofnun, skipulag og
starfrækslu VIS. Síðar leiddi sama
hugmyndafræði til stofnunar Líf-
tryggingafélags íslands.
Allt frá þessum tíma áttum við Ingi
samstarf innan félaganna um að láta
sameiginlegan áhuga á framgangi
þeirra verða að veraleika.
Ingi var frá upphafi fonnaður
stjórna beggja félaganna og sem slík-
ur tók hann virkan þátt í að móta
stefnu þeirra. Þar kom víðtæk
reynsla og þekking á hinum ýmsu
sviðum atvinnurekstrar, stjómmála
og mannlegs lífs að góðum notum.
Ymsum kann að finnast það sjálf-
sagt að vel hafi til tekist, en þeir sem
vel til þekkja gera sér grein fyrir öll-
um þeim atriðum sem huga þarf að,
breyta, aðlaga og endurskipuleggja
til að takast megi gott samstarf félaga
sem átt hafa í áratuga samkeppni.
Til þess þarf samstillt átak margra,
stefnufestu, en líka sveigjanleika þar
sem það á við. Ingi átti stóran þátt í
því að láta drauminn um öflug vá-
tryggingafélög, sem byggðu á granni
eldri rótgróinna félaga, verða að
veraleika.
I upphafi samstarfs okkar þekkti
ég lítið til Inga nema af afspum.
„Harður fjármála- og áhrifamaður
í pólitík" var mér sagt. „Málafylgju-
maður“ sem hugsar djúpt og leggur á
ráð um leiðir til áhrifa á gang mála,
stórra og smárra.“ Maður með stað-
fastar stjórnmálaskoðanir, sem hann
vísaði gjarnan til í viðræðum okkar
síðar þannig: „frá þeim tíma þegar ég
var reiður ungur maður“.
Eflaust hefur þetta allt verið rétt.
En ég kynntist einnig öðram hliðum
Inga, mjúku hliðunum. Listunnandi,
tónlistaráhugamaður, maðurinn sem
margir leituðu til með persónuleg
vandamál sín, sá sem vill hvers manns
vanda leysa.
Samstarf um þau verkefni sem við
tókumst á hendur við stofnun VIS var
í senn einfalt og flókið. Samstarfs-
grandvöllurinn, sjálf hugmyndafræð-
in og framtíðarsýn fyrirtældsins þarf
auðvitað að vera fyrir hendi og vai’
það, en er þó ekki nægjanleg til
árangurs. Samstarf um sjálfa fram-
kvæmdina byggir einnig á gagn-
kvæmu trausti einstaklinga og því að
finna þær leiðir að settu marki sem til
lengri tíma tryggja bestan árangur.
Ohjákvæmilega varð að takast á
við mörg verkefni sem ekki vora séð
fyrir í upphafi. Mörg vora auðveld
viðfangs, önnur erfiðari eins og gerist
þegai- leggja þarf mat á flókna stöðu
og meta áhrif aðgerða til lengri tíma.
Að sjálfsögðu voru mál sem okkur
Inga greindi á um, en við úrlausn
þeirra var niðurstaðan oftar en ekki
byggð á sameiginlegri sýn til framtíð-
arinnar og þeim mai'kmiðum sem við
höfðum sett okkur og félaginu. Þann-
ig tókst að láta drauminn um öflug fé-
lög byggð á granni gamalla keppi-
nauta verða að veraleika.
Við umfjöllun slflcra mála komu
gjarna fram hjá Inga næmleiki fyrir
mannlegu eðli, auk þeirrar miklu
reynslu sem hann byggði á langri
þátttöku á ýmsum sviðum atvinnulífs-
ins og stjómmála.
Þessi næmleiki kom líka skýrt
fram í áhuga Inga á lista- og menn-
ingarmálum hverskonar, ekki síst á
sviði tónlistar. Það var bæði fróðlegt
og ánægjulegt fyrir mig að fá aukna
innsýn í þessi áhugasvið hans, sam-
hliða daglegu starfi.
Fyrir nokkram áram sagði ég Inga
að mér fyndist þetta erindi úr gömlu
ljóði séra Matthíasar geta átt vel við
um samstarfið í VIS og að vonandi
ætti sá andi er þar kemur fram eftir
að ríkja um langa framtíð:
Græðum saman mein og mein,
metumst ei við grannann,
fellum saman stein við stein,
styðjum hverjir annan;
plöntum, vökvum rein við rein,
ræktin skapar framann.
Hvað má höndin ein og ein?
Allirleggisaman.
Ingi lét af störfum fyrir aldurs sak-
ir árið 1996 eftir að hafa markað sín
spor í sögu VÍS frá upphafi. Ég vil nú
að leiðarlokum þakka áralangt sam-
starf okkai- Inga og góð kynni við
sameiginleg verkefni. Við Haffy vott-
um Rögnu og fjölskyldu Inga allri
innilega samúð okkar og biðjum góð-
an Guð að gefa þeim styrk í sorginni.
Axel Gislason.
Við Ingi R. Helgason þekktumst
frá unga aldri og höfðum mikil sam-
skipti um árabil á sameiginlegum
starfsvettvangi. Mér er ljúft að minn-
ast kynna okkar og samstarfs nú að
leiðarlokum.
Við urðum nágrannar á Hverfis-
götunni þegar ég fluttist þangað
ásamt fjölskyldu minni á áram seinni
heimsstytjaldar en það var nálægt
Hlemmi sem þá var í útjaðri Reykja-
víkurbæjar. Við Ingi höfðum eðlilega
ekki mikil samskipti þá þar eð aldurs-
munurinn var helst til mikill, ég langt
innan við fermingu og hann að nálg-
ast tvítugsaldurinn. Mæðui- okkar
þekktust og ég man vel eftir fjöl-
skyldunni á Hverfisgötu 100, ég á nr.
102. Síðar varð Ingi ráðgjafi móður
minnar í ýmsum lögfræðilegum má-
lefnum og veitti henni stuðning og ör-
yggi í ýmsum flækjum hversdagslífs-
ins þegar synimir vora fjarri í námi
erlendis.
Þegar Ingi varð forstjóri Brana-
bótafélags Islands 1981 hófust kynni
okkar og samskipti á nýjum vettvangi
á sviði vátryggingastaiíseminnar en
þá hafði ég gegnt starfi forstöðu-
manns þáverandi Tryggingaeftirlits
frá stofnun þess 1974 en Trygginga-
eftirlitið síðar Vátryggingaeftirlitið
hafði eftirlit með starfsemi vátrygg-
ingafélaga í landinu. Samstarf okkar
var mjög mikið frá upphafi og þar til
Ingi lét af störfum fyrir aldurs sakir
1996.
Það var strax ljóst að Ingi yrði at-
kvæðamikill á þessum vettvangi. Að-
stæður allar á vátryggingasviði og
fjármálasviði vora þá gjörólíkar því
sem er í dag, ekki svo mörgum árum
síðar. Þróunin hefur verið ör. Það var
merkilegur áfangi og markaði þátta-
skil hér á landi þegar Branabótafé-
lagið var stofnað með lögum á 2. ára-
tug 20. aldar og unnt varð að færa
branatryggingar inn í landið frá er-
lendum vátryggjendum sem ákváðu
iðgjöld og skilmála. I bytjun 9. ára-
tugar aldarinnar vora vátryggingafé-
lög mjög mörg hér á landi, kostnaður
við starfsemina mikill og samkeppni
að aukast. Það var ljóst að breytinga
var þörf af ýmsum ástæðum. Samein-
ing félaga hófst til hagræðingar og
eflingai- þessarai’ nauðsynlegu starf-
semi. Þai-na var Ingi á réttum stað og
tíma. Hann átti án efa mjög mikinn
þátt í því afreki að sameina svo ólík
fyifrtæki, Samvinnutryggingar g.t.
og Branabótafélag Islands, sem lengi
höfðu eldað grátt silfur ef svo má að
orði komast en félögin tókust einkum
á um brunatrygginar utan Reykjavík-
ui’. Sameining þessara félaga með
stofnun Vátryggingafélags íslands
hf. 1989 og sameining líftrygginga-
starfseminnar með stofnun Líftrygg-
ingafélags íslands hf. hefði aðeins fá-
um árum áður verið álitið óhugsandi
verkefni og þama átti Ingi án efa
drjúgan þátt. Ingi varð í upphafi
starfandi stjórnarformaður Vátrygg-
ingafélags íslands hf. sem hann
gegndi af dugnaði og röggsemi eins
og honum var lagið. Mikill persónu-
leiki hans og kraftur naut sín í þessu
starfi en án efa þurfti oft í upphafi að
sætta ólík sjónarmið og taka ákvarð-
anir um víðtækar breytingar sem
snertu marga. Samstarf við eftirlits-
aðilann var mjög náið á þessum áram
og Ingi lagði mikla áherslu á það í hví-
vetna.
Annað sem mikil áhrif hafði á þró-
un vátryggingastarfseminnar var
samþykkt EES-samningsins í upp-
hafi 10. áratugarins. Miklar laga-
breytingar komu í kjölfarið sem
ki’öfðust breytingar á grónum hugs-
unarhætti um rekstrarform og
rekstrarskilyrði á þessu sviði. Þarna
var Ingi í eldlínunni og það var ekki
átakalaust að ganga í gegnum allar
þær breytingar en þegar upp var
staðið og á heildina er litið held ég að
lausnin hafi verið ákjósanleg. Það var
mikils virði og farsælt að njóta starf-
skrafta Inga á því breytingaskeiði
öllu.
Hvort sem um var að ræða þátt-
töku í samstarfi við Inga vegna starf-
semi vátryggingafélaga og eftirlits-
starfs eða í nefndarstarfi á
vátryggingasviði þar sem við báðir
áttum sæti og undirbúningur löggja-
far átti sér stað, náðum við ævinlega
saman að lokum þrátt fyrir stundum
ólík viðhorf sem þurfti að samræma
til að niðurstöður fengjust og árangur
næðist.
Ingi kom ævinlega þannig fram
með persónuleika sínum, framgöngu
allri og háttvísi í framkomu samfara
ákveðni og rökfestu í málflutningi að
hann hlaut að hafa áhrif en ávallt með
málefnin í fyriiTÚmi.
Mig langar að lokum að nefna okk-
ar samskipti síðari ár þegar við kona
mín heitin og þau hjón Ingi og Ragna
hittumst og áttum ánægjulegar sam-
verastundir saman utan starfs okkar.
Einnig hefur það verið sérstaklegt
ánægjuefni að eiga sameiginlegt
áhugamál um eflingu tónlistarinnar
og njóta hennar sameiginlega við ým-
is tækifæri. Ingi lagði sitt fram þar
eins og á svo mörgum öðrum sviðum
sem hann helgaði starfskrafta sína.
Ég mun ávallt minnast Inga bæði
persónulega og í starfi af hlýhug og
ég votta þér, Ragna, innilega samúð
mína svo og fjölskyldu allri.
Erlendur Lárusson.
Fundum okkar Inga R. Helgason-
ar bar fyrst saman á miðjum munda
áratugnum. Þá voru að hefjast fram-
kvæmdir við að breyta vinnustofu
listamanns í safnhús sem átti að vera
aðgengilegt almenningi í framtíðinni.
Ingi sýndi málefninu áhuga enda
var hann mikill unnandi faguira lista
og hafði djúpan skilning á mannlífinu
og fann til ábyrgðar gagnvart því.
Ahugi hans og eldmóður fylgdi Lista-
safni Siguijóns Ólafssonar alla tíð síð-
an. Hann kom að stjóm safnsins strax
á upphafsárunum og var frá 1989 for-
maður fulltrúaráðs þess.
Það hefur verið mikið lán fyrir
Listasafn Sigurjóns að fá notið þekk-
ingar hans og innsæis og fyrir stjórn
þess að geta leitað til hans ráða í hví-
vetna. Mér og fjölskyldu minni varð
Ingi einlægur vinur. Hans verður
saknað.
Ég votta eiginkonu og aðstandend-
um Inga R. Helgasonar djúpa samúð
mína.
Birgitta Spur.