Skírnir - 01.01.1856, Side 86
88
FRÉTTIK.
ítal/a.
fengií) í ö&mm löndum en á Englandi og í Vesturheimi, nema J)eir
játi landstrúna. þannig er hiÖ mannlega sett yfir hib gublega, hib
jarbneska yfir hife himneska, sem ekki er heldur nein undur, þar
sem hife andlega er lagt undir veraldlegan úrskurí) og hib sibferfeis-
lega í veraldlegan dóm, sem ekki getur farife eptir öbru en útvortis
atvikum, athöfnum og verkum manna. Af þessu hefir leitt, aí)
margir trúarflokkar eru í hverju landi, í flestum 6, 10 ebur fleiri,
og í Bandafylkjunum eru þeir 21; jafnan bætast og vib nýir og
nýir, Mormónamir eru hinir síbustu, og þekkjum vér Íslendíngar
nokkut) til þeirra. En — er nú þetta frelsi mannsins yfir naubsyn
trúarinnar, þessi sigur skynseminnar yfir hinu hulda lögmáli til-
finningarinnar, yfirráb hins jarbneska valds yfir hinu himneska: er
allt þetta glebileg framfor mannkynsins, ebur er þab hryggileg
apturför ? Sagan verbur ab leysa úr þessari spurníngu, og meban
hún hefir ekki lokiö því, verbur hver aí> gjöra þab meí) sjálfum
sér; en þab tákn tímanna getur ekki dulizt neinum hugsandi
manni, aí> trú manna er vífea á reiki, og menn ganga í sveitir, en
hins vegar er katólsk trú í sem mestum uppgangi, og hefir allar
klær úti til afe safna mönnum í skaut „hinnar einu heilögu al-
mennilegu kristni”.
Vér getum ekki, helzt vegna rúmleysis í riti þessu, skýrt svo
nákvæmlega frá kjömm kristninnar í ýmsum söfnufeum og ríkjum,
eins og vert væri, efea hversu margs konar trúarflokkar sé til,
hvafe helzt einkenni þá hvern frá öferum og hversu margir menn sé
í hverjum flokki fyrir sig. Vér viljum því afe eins drepa stuttlega
á framfarir katólskrar trúar nú á tífeum. Nú um stundir eru
katólskir söfnufeir stofnafeir í þeim löndum, er lútersk trií er játufe
og trúarfrelsi er, og eins í Danmörku sífean grundvallarlögin voru
gefin; hér era nú rúm 700 manna katólskrar trúar. A Englandi
og í Vesturheimi hefir og katólsk trú áunnife mjög marga játendur;
en þó er þafe einkum í hinum sufelægu löndum, afe púfi hefir aukife
veldi sitt. Frakkland, Spánn, Portúgal og Ítalía em al-katólsk
lönd, og í Belgíu, Sveiss, Austurríki og á Sufeurþýzkalandi er
katólsk trú megintrú efeur lögtrú. þetta ár hefir púfi gjört trúar-
samning vife Austurríkis keisara og konúnginn í Portúgal.
þafe er sagt frá því hér afe framan, hversu trúarsamningi