Skírnir - 01.12.1905, Page 43

Ýmsar tegundir trúareynslunnar.
331
vér að nýjum og betri mönnum. Mannkynið kallar hina
æðstu veru guð, og samræmi við vilja hans teljum vér
vort æðsta markmið. En annars vitum vér ekki, hvort
hið æðra afl, sem vér komumst í samband við og fáum
styrk hjá, er einn og óendanlegur guð; úr því sker trúar-
reynslan ekki. Hún sýnir aðeins, að vér getum sameinast
einhverju, sem er víðtækara en sjálfir vér, og þannig
væri hugsanlegt, að vér að lokum yrðum að aðhyllast
eins konar fjölgyðistrú, skoða tilveruna sem samfélag
meira eða minna takmarkaðra persónuleika, þar sem enginn
væri óendanlegur. — Um ódauðleik mannsins lætur James
þau orð falla, að hann sé fyrir sér ekkert aðalatriði. »Sé
hugsjónum vorum borgið um alla eilífð, þá sé eg ekki
hvers vegna vér þyrftum að vera ófúsir á að fela þær í
annara hendur.« Annars telur hann ódauðleikann atriði
sem reynslan verði úr að skera, með því að sýna, hvort
andar framliðinna i raun og veru birtist hér á jörðunni.
James hefur aðeins lauslega drepið á þessar skoðanir
i niðurlagi bókar sinnar, en ætlar síðar að gera betur grein
fyrir þeim í annari bók. Þrái ekki lesendur Skírnis að
frétta af þeirri bók, ef hún kemur, þá er það fyrir þá sök,
.að mér hefur tekist ver en eg vildi að skýra frá þessari.
Gudm. Finnbogason.