Skírnir - 01.12.1905, Side 65

Einar Benediktsson.
353
verð væri á bókinni. En mikill skaði er það fyrir bók-
mentir vorar, að rit þetta er sama sem ófáanlegt flestum
mönnum. Hins vegar trui eg því ekki að óreyndu, að
alþýða manna keypti ekki bókina, ef hún kæmi út á ný
með venjulegu verði, og væri óskandi, að þýðandinn vildi
gera tilraun með það sem allra fyrst.
Um tilgang sinn með því að þýða ritið fer þýðandinn
þessum orðurn í formálanum:
»Eg vildi reyna að koma einmitt þessu riti á íslenzka
tungu, því eg hef aldrei séð neitt erlent skáldrit, sem
gæti betur reynt og treyst á hæfileika tungu vorrar til
þess að vera lifandi þjóðmál, jafnhliða öðruvn málum
heimsins, fært í allan sjó og fallið til þess, að taka
öllum þeim framförum vaxandi menningar, sem nútíminn
heimtar og veitir.«
Þetta er rétt hugsað og drengilega hugsað. Væri
betur að allir, sem íslenzkt mál rita, hefðu þennan metnað
fyrir hönd tungu vorrar. En hér liggur og annar metnaður
bak við. Skáldið hefur ekki aðeins viljað reyna mátt og
megin íslenzkunnar, hann heíur liklega engu síður langað
til að reyna sjálfan sig, reyna afl sitt við einhvern hinn
mesta andans jötun heimsins, og þá gat hann varla
valið sér þyngri raun en »að deila orðspeki« við Ibsen.
Málinu er líkt varið og hljóðfæri. Hvert hljóðfæri
er því fullkomnara, sem fleira má á það leika, og hvert
mál er því fullkomnara, sem það getur betur látið í ljósi alt
það sem i mannsbrjósti býr. Auðsætt er, að hvorki hljóðfæri
né meistari þess er að fullu reynt, ef aðeins eru leikin
lög, sem samin hafa verið með sérstöku tilliti til þess
hljóðfæris. Nei, tökum lögin hvaðan sem þau koma og
hvernig sem þau eru og látum meistarann leika þau á
hljóðfærið sitt, þá fyrst sézt, hve langt ágæti beggja nær.
Látum skáld reyna að segja á islenzku það sem annara
þjóða skáld hafa hugsað og sagt á öðrum tungum, þá sézt
hverja strengi íslenzkan á og hvernig skáldið kann með
þá að fara.
Varla held eg að skoðanir geti orðið skiftar um það,
23