Skírnir - 01.12.1905, Blaðsíða 86
374
Útlendar fréttir.
áskoianir til þings og stjórnar um aS hafna samþyktimii. En þeir
Michelsen vörðu tnál sitt veí á þinginu, sögðu, að ekkí vœri svo
mikið gerandi úr víggirðingunum, hitt væri meira um vert, að í
aðalatriðinu hefðu Norðmenn sitt frarn. Líka sögðtt þeir, að ef
Norðmenn hefðu ekki slakað neitt til á Karlstaðsfundinum, þá
hefðu þeir mist alt meðhald stórveldanna, og hjá stríði hefði ekki
orðið komist. 9. september var gengið til atkvæða um samþykt-
ina í stórþinginu, og fór þá svo, að með henni urðti 101 atkv.,
en aðeins 16 á móti. A þingi Svía var hún samþykt 13. sept.
nteð öllum atkvæðum.
Nú voru ríkin löglega skilin og viðurkendi Oscar konungur
það með svo hljóðandi skjali til forseta stórþingsins:
»Unt leið og ég í ttafni Svíþjóðar viðurkentti algerðan aðskiln-
að Noregs frá Svíþjóð, læt ég yður vita, að ég hef ákveðið að
sleppa konungdómi í Noregi, er þrátt fyrir bezta vtlja frá minni
hálfu hefir bakað mér margar beiskar áhyggjustutidir árnm saman.
Með tilliti til þeirrar breytingur er orðið hefir á viðskiftasam-
bandi beggja laudanna, þá get óg ekki ímyndað mér, að það yrði
til heilla, hvorki fyrir Svíþjóð né Noreg, að maðttr af ætt rninni
tæki við konuttgdómi í Noregi. Eg tel víst, að í báðttm ríkjunum
mundi þá konta upp vantraustsóánægja, er ekki mundi síður snú
ast gegn honum en mér. Get ég þess vegna ekki tekið boðí stór-
þingsins.
Eg þakka hjartanlega öllum þeim et' í 33 ára stjórnartíð minni
hafa verið mér trúir þegnar í Noregi og ef til vill bera enn hlyjan hug
til fyrverandi konungs síns. Um leið og óg kveð yður, óska ég
yður allra heiila.«
Það þykir viturlega ráðið af Oscari konttngi, að hafna því
boði Norðmanna, að setja hjá þeirn til valda mann af sitmi ætt;
líkittdi til að það hefði aðeins orðið til þess að vekja viðsjár og
ríg milli þjóðanna, eins og konungur tekur fram. Hattn hefir nú
breytt titli og kallar sig »konung Svía, Gauta og Vinda«, en einkunn-
arorð hans er ttú: »Heill Svíþjóðar«, en var áður, eins og kunnugt
er: »Heil 1 bræðraþjóðanna« (Brödrafolkets vál).
Nú urðu enn deilur í Noregi nm það, hvert stjórnarfyrirkomulag
ríkisins skyldi verða framvegis. Suniir vildu ekki annað heyra, en að
Noregur yrði nú þjóðveldi. Þó voru hinir miklu fleiri, er vildu
halda konungsveldinu, og þeirri skoðun fylgdi stjórniu. Leitaði
hún nú leyfis stórþingsius til þess að bjóða Karli prinsi, sytti Frið-
riks ríkiserfingja í Danmörk, konungdóm í Noregi, og samþykti