Skírnir - 01.12.1905, Blaðsíða 92

380
Útlendar fréttir.
hefir aldrei viljað uuna finskunni jafnréttis við hina sæusku tungm
Rússastjórn hefir látið þær þrætur afskiftalausar og ekkert gert
fyr en nú á síðustu árurn til þess að þrengja rússnesku máli inn
á Finna.
Finnaflokkuriun hefir því alt fram að 1899 hallast meir að
Rússum en Svíaflokkurinn; hann hefir lengi hatað alt, sem rúss-
neskt er. A síðustu árum hefir innbyrðis ósamlyudi milli flokk-
anna slotað. Þó hefir finski flokkurinn verið miklu gæflyndari í
viðureigninni við Rússa en hinn sæuski, að minsta kosti framan af.
Frá 1903 hefir verið skipað svo fyrir, að rússneska skyldi vera not-
uð á öllum opiuberum skjölum frá finsku stjórninni og til hennar.
Einn af helztu foringjum Finnaflokksins, Yrjö-Koskinen fríherra,
sagði um þetta, að úr því að Finnar á anuað borð yrðu að hafa
á stjórnarskjölunum annað mál en finsku, þá væri eðlilegt, að Rúss-
um findist það fremur eiga að vera rússneska en sænska.
Komist nú á frjálsleg stjórnarskipun í Rússlandi, eins og telja
má víst, þá verður Finnland framvegis, eins og það áður var, sór-
stakur ríkishluti með stjórn og löggjöf út af fyrir sig. Eftir boð-
skap Riissakeisara verður stjórn landsins frjálsari en nokkru sinni áður.
Merkur maður danskur, N. C. Frederiksen (uú nydáinn), ritaði
fyrir nokkru grein um framfarir Finnlands og segir þar meðal
annars:
»Framfarir Finna á síðari árum eru miklar og merkilegar bæði
að því er snertir mentun og verklegar framkvæmdir. Meuningar-
lífið er svipað og í Danmörk, aðeins er kirkjulífið ef til vill áhrifa-
meira hjá lægri stéttunum, en frjálslegar trúarskoðanir almennari
meðal hinna. Þjóðskólirnir, sem nú eru reistir um alt landið og öll
börn hafa aðgang að, standa þó í engu sambandi við kirkjuua.
Þeir eru fullkomnari en dönsku alþ/ðuskólaruir. Yfir höfuð má
hvervetna sjá byrjun til aflmikils meuniugarlífs.
Verklegar framfarir eru ef til vill meiri en í nokkru öðru landi
Norðurálfunnar. Þar með er þó ekki sagt, að Finnar séu í þeim
efnum á undan öðrufn þjóðum. En breytingarnar, sem þar hafa
orðið, eru svo stórkostlegar, frá fátækt til velmeguuar, að aunað
eins þekkist vart annarstaðar en í Ameríku. Aðalatvinnuvegir
landsins ern skógrækt og akuryrkja. Timbur er nú flutt þaðan.
út fyrir 100 milj. marka um árið, og hefir öll sú timburverzlun
skapast þar á siðari helming næstliðinnar aldar, og mest á síðasta
aldarfjórðungnum. Við ósa hinna stóru áa standa sögunarmyllur,
pappírsverksmiðjur og fleiri verksmiðjur, og samgöugurnar við önu-